აშშ-ის სენატის საგარეო ურთიერთობათა კომიტეტის წევრებმა, სენატორმა ჯინ შაჰინმა და თავმჯდომარემ ჯიმ რიშმა, ერთობლივი განცხადება გაავრცელეს, რომელშიც საქართველოში შექმნილი პოლიტიკური ვითარების გაუარესების გამო შეშფოთება გამოთქვეს. ამ მაღალი რანგის ამერიკელი კანონმდებლების პოზიცია მნიშვნელოვანი სიგნალია ქართული პოლიტიკური სპექტრისთვის და მიანიშნებს ვაშინგტონის ყურადღებაზე ქვეყანაში მიმდინარე პროცესების მიმართ. მათი შეშფოთება კონტექსტში განიხილება საქართველოს დემოკრატიული განვითარების, კანონის უზენაესობისა და ევროატლანტიკური მისწრაფებების ფონზე, რაც აშშ-ის საგარეო პოლიტიკის დღის წესრიგში მყარად არის ჩართული.
ამერიკის შეერთებული შტატების შეშფოთების საფუძვლები
სენატორების განცხადება, როგორც წესი, ეხება ისეთ საკითხებს, როგორიცაა დემოკრატიული ინსტიტუტების ფუნქციონირება, მედიის თავისუფლება, სამოქალაქო საზოგადოების როლი და სასამართლო სისტემის დამოუკიდებლობა. კონკრეტული დეტალების გარეშეც, ფრაზა „გაუარესებული პოლიტიკური მდგომარეობა“, ამერიკული საგარეო პოლიტიკის კონტექსტში, ხშირად უკავშირდება ისეთ ტენდენციებს, როგორიცაა პოლიტიკური პოლარიზაციის ზრდა, ოპოზიციის დევნა, საარჩევნო პროცესების გამჭვირვალობის შემცირება, ან კანონის უზენაესობის პრინციპებიდან გადახვევა. აშშ ტრადიციულად მხარს უჭერდა საქართველოს სუვერენიტეტს, ტერიტორიულ მთლიანობასა და დემოკრატიულ რეფორმებს, შესაბამისად, ნებისმიერი უკან დახევა ამ მიმართულებით იწვევს მის შეშფოთებას და გავლენას ახდენს ორმხრივ ურთიერთობებზე.
სანქციების კანონპროექტის ბლოკირება და შიდა ამერიკული დებატები
საქართველოსთან დაკავშირებით აშშ-ის პოზიციასთან მიმართებაში განსხვავებული მიდგომებიც შეიმჩნევა. ამის მაგალითია სენატორ კევინ მალინის მიერ საქართველოსთვის სანქციების დაწესების შესახებ კანონპროექტის ბლოკირება. ეს ფაქტი მიუთითებს ამერიკის პოლიტიკურ წრეებში არსებულ დებატებზე საქართველოს მიმართ გასატარებელი პოლიტიკის ეფექტურობასთან დაკავშირებით. სენატორ მალინის გადაწყვეტილებასთან ერთად, კითხვები გაჩნდა მის კავშირებზე კომპანია „ფრონტერასთან“, რომელიც წარსულში საქართველოს სახელმწიფოსთან დავაში იყო. მიუხედავად იმისა, რომ ეს კავშირები და გადაწყვეტილების მოტივაცია დამატებით განმარტებებს საჭიროებს, ფაქტია, რომ აშშ-ის პოლიტიკურ ელიტაში ერთიანი ხედვა არ არსებობს საქართველოს მიმართ მკაცრი ზომების გატარების აუცილებლობაზე, რაც უფრო მეტად ართულებს სიტუაციას და ქართული მხარისთვის მოქმედების ფართო სივრცეს ქმნის.
ევროპული სამეზობლო პოლიტიკა და საქართველოს ევროპული პერსპექტივა
აშშ-ის შეშფოთება ექოს პოულობს ევროკავშირშიც, რომლისთვისაც საქართველო აღმოსავლეთ პარტნიორობისა და ევროპული სამეზობლო პოლიტიკის მნიშვნელოვანი მონაწილეა. ევროკავშირის გაფართოებისა და აღმოსავლეთ სამეზობლოს პოლიტიკის ფარგლებში, ბრიუსელი ყურადღებით აკვირდება წევრობის კანდიდატი ქვეყნების, მათ შორის საქართველოს, მიერ დემოკრატიული რეფორმების განხორციელებას. ნებისმიერი უკან დახევა დემოკრატიული პრინციპებიდან, კანონის უზენაესობიდან ან ადამიანის უფლებების დაცვიდან, პირდაპირ აისახება ევროინტეგრაციის პროცესზე და აფერხებს საქართველოს პროგრესს ევროკავშირისკენ მიმავალ გზაზე. ევროკავშირის მოთხოვნები გამჭვირვალობასა და დემოკრატიულ მმართველობასთან დაკავშირებით მუდმივად მკაცრდება, რადგან გაფართოების პროცესი ეფუძნება ფუნდამენტურ ღირებულებებსა და სტანდარტებს.
დასკვნა: გამოწვევები საქართველოს დემოკრატიული მომავლისთვის
საერთაშორისო პარტნიორების, განსაკუთრებით აშშ-ის სენატისა და ევროკავშირის, მიერ გამოთქმული შეშფოთება ნათლად მიუთითებს საქართველოს წინაშე არსებულ გამოწვევებზე. ქვეყნის დემოკრატიული განვითარება და ევროატლანტიკური მისწრაფებები მჭიდრო კავშირშია ერთმანეთთან. საერთაშორისო თანამეგობრობა ელოდება ქართული ხელისუფლებისგან ნაბიჯებს დემოკრატიული რეფორმების გაღრმავების, პოლიტიკური პოლარიზაციის შემცირებისა და კანონის უზენაესობის განმტკიცების მიმართულებით. ამ მოლოდინების იგნორირება შესაძლოა ნეგატიურად აისახოს საქართველოს გრძელვადიან გეოპოლიტიკურ არჩევანზე და მის ინტეგრაციაზე დასავლურ სტრუქტურებში, რაც ქვეყნის უსაფრთხოებისა და სტაბილურობისთვის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია.