ამერიკის შეერთებულმა შტატებმა კოსმოსური ტექნოლოგიების განვითარების მორიგი მნიშვნელოვანი ნაბიჯი გადადგა. Rocket Lab Electron-ის რაკეტის მეშვეობით ვირჯინიიდან ორბიტაზე ოთხი მცირე ზომის თანამგზავრი გაეშვა, რომელთა მთავარი მიზანი კოსმოსური ხომალდების ახალი დიზაინის ტესტირებაა. ეს მისია წარმოადგენს ტექნოლოგიური დემონსტრირების პროექტს, რომელიც აშშ-ის მთავრობის მიერ არის დაფინანსებული და მიზნად ისახავს მომავლის თანამგზავრების პოტენციური შესაძლებლობების შეფასებას.
დისკ-თანამგზავრების კონცეფცია და მისიის მიზანი
ახალი თანამგზავრების დიზაინს DiskSats ეწოდა, რაც მათ დისკის ფორმაზე მიუთითებს. ეს პროექტი „კონცეფციის დასაბუთების“ მისიის ნაწილია, რომლის ფარგლებშიც ამ ტიპის თანამგზავრების სიცოცხლისუნარიანობა და ეფექტურობა უნდა შემოწმდეს. ტრადიციული, შედარებით მასიური თანამგზავრებისგან განსხვავებით, DiskSats-ის დიზაინი, სავარაუდოდ, მიმართულია კოსმოსში გარკვეული ფუნქციების შესრულების ახალი, უფრო მოქნილი და შესაძლოა, ეკონომიური მეთოდების ძიებისკენ. ეს შეიძლება მოიცავდეს უფრო კომპაქტურ განლაგებას, დაბალ აეროდინამიკურ წინააღმდეგობას დაბალ ორბიტებზე, ან სენსორების განთავსების უნიკალურ შესაძლებლობებს. მისია შეისწავლის, თუ როგორ ფუნქციონირებს ეს ახალი ფორმის სატელიტები რეალურ კოსმოსურ გარემოში, რა გამოწვევები ახლავს მათ ექსპლუატაციას და რა უპირატესობები შეიძლება ჰქონდეთ მათ არსებულ ტექნოლოგიებთან შედარებით.
გაშვების დეტალები და ორბიტაზე განთავსება
თანამგზავრების გაშვება NASA-ს უოლოპსის საფრენოსნო ობიექტიდან, ვირჯინიაში, ადგილობრივი დროით 00:03 საათზე (გრინვიჩის დროით 05:03 საათზე) განხორციელდა. 18 მეტრის სიმაღლის Electron რაკეტა-მატარებელს, რომელიც ცნობილია მცირე ზომის ტვირთების კოსმოსში გატანის შესაძლებლობით, თანამგზავრები სპეციალურ, ცილინდრულ დისპენსერში ჰქონდა მოთავსებული. გაშვებიდან დაახლოებით ერთ საათში, რაკეტის ზედა საფეხურმა თანამგზავრები ერთმანეთის მიყოლებით გამოათავისუფლა დაახლოებით 550 კილომეტრის სიმაღლეზე, დედამიწის ორბიტაზე. ეს ზუსტი განლაგება გადამწყვეტია თითოეული DiskSat-ის დამოუკიდებელი ტესტირებისთვის, რათა შეგროვდეს მონაცემები მათი ქცევის, სტაბილურობისა და ოპერაციული მახასიათებლების შესახებ.
პროექტის მონაწილეები და დაფინანსება
DiskSats-ის დიზაინი და შემუშავება The Aerospace Corporation-ის მიერ განხორციელდა. ეს ორგანიზაცია წარმოადგენს არაკომერციულ, ფედერალურად დაფინანსებულ კვლევით და განვითარების ცენტრს, რომელსაც აშშ-ის მთავრობისთვის კრიტიკულ კოსმოსურ საკითხებში ექსპერტული მხარდაჭერის გაწევის ხანგრძლივი ისტორია აქვს. პროექტი ერთობლივად ფინანსდება აშშ-ის ეროვნული აერონავტიკისა და კოსმოსის ადმინისტრაციის (NASA) და სხვა სახელმწიფო უწყებების მიერ, რაც ხაზს უსვამს ამ ტექნოლოგიური მიღწევის სტრატეგიულ მნიშვნელობას ქვეყნის კოსმოსური პროგრამებისთვის. მთავრობის მხრიდან ასეთი ფართო მხარდაჭერა მიუთითებს იმაზე, რომ DiskSats-ის კონცეფცია პერსპექტიულად მიიჩნევა მომავალი კოსმოსური მისიების კონტექსტში, იქნება ეს დედამიწის მონიტორინგი, კომუნიკაცია თუ სხვა სამეცნიერო და თავდაცვითი დანიშნულების ოპერაციები.
პოტენციური გავლენა კოსმოსურ ტექნოლოგიებზე
DiskSats-ის მისიის წარმატება შეიძლება მნიშვნელოვანი გარღვევა იყოს თანამგზავრული ტექნოლოგიების სფეროში. თუკი მათი ეფექტურობა და საიმედოობა დადასტურდება, დისკის ფორმის თანამგზავრებს შეუძლიათ ახალი შესაძლებლობები შექმნან კოსმოსურ კომუნიკაციაში, დედამიწის დაკვირვებაში, მეცნიერულ კვლევებში და თავდაცვით სისტემებშიც კი. მათი უნიკალური დიზაინი შეიძლება უზრუნველყოფდეს უპირატესობებს, როგორიცაა უკეთესი შეფუთვა გაშვებისას, განსხვავებული აეროდინამიკური თვისებები დაბალ ორბიტებზე ან სენსორების უფრო ეფექტური განლაგება. ეს ტექნოლოგია პოტენციურად შეამცირებს თანამგზავრების წარმოებისა და გაშვების ხარჯებს, რაც კოსმოსის ათვისებას კიდევ უფრო ხელმისაწვდომს გახდის ფართო სპექტრის მომხმარებლებისთვის.
DiskSats-ის პროგრამა წარმოადგენს აშშ-ის ერთგულებას კოსმოსური ინოვაციების მიმართ. მომდევნო თვეებში შეგროვდება და გაანალიზდება უამრავი მონაცემი ამ ოთხი თანამგზავრის ორბიტალური მუშაობის შესახებ. ამ ინფორმაციის საფუძველზე მოხდება შეფასება, თუ რამდენად ეფექტურია ეს ახალი დიზაინი და რა პერსპექტივები აქვს მას კოსმოსური ტექნოლოგიების მომავალში. წარმატების შემთხვევაში, დისკის ფორმის თანამგზავრებმა შესაძლოა ახალი ერა დაიწყოს დედამიწის ორბიტაზე თანამგზავრული სისტემების განთავსებასა და გამოყენებაში.
