ვაშინგტონში, ფედერალურმა სააპელაციო სასამართლომ გადაწყვიტა, რომ ეროვნული გვარდიის სამხედრო მოსამსახურეებს შეუძლიათ დედაქალაქში დარჩენა, სანამ მოსამართლეთა კოლეგია განიხილავს პრეზიდენტ ტრამპის მიერ გაცემული განლაგების ბრძანების კანონიერებას. აღნიშნული გადაწყვეტილება, რომელიც 2025 წლის 17 დეკემბერს იქნა მიღებული, აუქმებს ქვედა ინსტანციის სასამართლოს დადგენილებას, რომელიც ჯარების ქალაქიდან გაყვანას მოითხოვდა. ეს განლაგება, რომელიც აგვისტოდან მიმდინარეობს, მოიცავს 2,000-ზე მეტ სამხედრო მოსამსახურეს როგორც რაიონიდან, ისე რესპუბლიკური პარტიის მიერ მართული 11 შტატიდან. დამატებითი ასობით სამხედრო მოსამსახურე გაიგზავნა მას შემდეგ, რაც გასულ თვეს ეროვნული გვარდიის ჯარებზე განხორციელებული მიზანმიმართული თავდასხმის შედეგად ერთი დაიღუპა და მეორე დაიჭრა, ორივე დასავლეთ ვირჯინიიდან იყო.
ეროვნული გვარდიის განლაგების ქრონოლოგია და კონტექსტი
ეროვნული გვარდიის ჯარების განლაგება ვაშინგტონში 2025 წლის აგვისტოში დაიწყო პრეზიდენტ ტრამპის ბრძანებით. თავდაპირველად, ამ განლაგებაში ჩაერთო 2,000-ზე მეტი სამხედრო მოსამსახურე. ისინი წარმოდგენილი იყვნენ არა მხოლოდ კოლუმბიის ოლქიდან, არამედ ამერიკის შეერთებული შტატების 11 რესპუბლიკური პარტიის მიერ მართული შტატიდან. ეს მასშტაბური ოპერაცია მიზნად ისახავდა დედაქალაქში უსაფრთხოების უზრუნველყოფას, თუმცა მისი დეტალური მოტივები და მიზნები ყოველთვის იყო განხილვის საგანი. ეროვნული გვარდიის წევრები, რომლებსაც ხშირად შტატის გუბერნატორები მართავენ, პრეზიდენტის ბრძანებით ფედერალურ სამსახურში გადადიან ხოლმე, რაც მათი განლაგების კანონიერებას იურიდიულ სიბრტყეში აყენებს.
სიტუაცია კიდევ უფრო გამწვავდა გასული თვის მოვლენების შემდეგ. ეროვნული გვარდიის სამხედრო მოსამსახურეებზე განხორციელდა მიზანმიმართული თავდასხმა, რომლის შედეგადაც ერთი სამხედრო მოსამსახურე დაიღუპა, ხოლო მეორე დაიჭრა. ორივე მათგანი დასავლეთ ვირჯინიის შტატიდან იყო. ამ ინციდენტის საპასუხოდ, დედაქალაქში დამატებით ასობით სამხედრო მოსამსახურე იქნა განლაგებული, რამაც კიდევ უფრო გაამყარა გვარდიის ყოფნა ქალაქში და ხაზი გაუსვა უსაფრთხოების რისკების გამწვავებას. ეს ნაბიჯი ასახავს ადმინისტრაციის მცდელობას, უპასუხოს გაზრდილ საფრთხეებს და უზრუნველყოს სამართალდამცავი ორგანოების გაძლიერებული მხარდაჭერა.
სასამართლო დავები და ლეგიტიმურობის საკითხი
ფედერალური სასამართლოების ჩართულობა ეროვნული გვარდიის განლაგების საკითხში ხაზს უსვამს ამ ოპერაციის იურიდიულ სირთულეებსა და პოლიტიკურ მგრძნობელობას. თავდაპირველად, ქვედა ინსტანციის სასამართლომ გამოსცა ბრძანება, რომელიც ეროვნული გვარდიის ჯარების ვაშინგტონიდან გაყვანას ითვალისწინებდა. თუმცა, ფედერალური სააპელაციო სასამართლოს მიერ მიღებული ბოლო გადაწყვეტილება აუქმებს ამ ბრძანებას, რითაც სამხედრო მოსამსახურეებს დედაქალაქში დარჩენის უფლებას აძლევს, სანამ მათი განლაგების კანონიერება არ შემოწმდება სრულყოფილად.
სააპელაციო სასამართლოს გადაწყვეტილება ნიშნავს, რომ იურიდიული პროცესი გრძელდება. მოსამართლეთა კოლეგია შეისწავლის პრეზიდენტ ტრამპის მიერ გაცემული განკარგულების ყველა ასპექტს, რათა დადგინდეს, რამდენად შეესაბამება ის ფედერალურ კანონმდებლობასა და კონსტიტუციურ ნორმებს. ეს პროცესი გადამწყვეტია არა მხოლოდ კონკრეტული განლაგების ბედის განსასაზღვრად, არამედ პრეზიდენტის უფლებამოსილების ფარგლების დასადგენად, განსაკუთრებით შიდა უსაფრთხოების ოპერაციების კონტექსტში, როდესაც საქმე ეხება დედაქალაქს.
მნიშვნელობა და მომავალი პერსპექტივები
ეროვნული გვარდიის განლაგება ვაშინგტონში მასშტაბური და უწყვეტი ოპერაციაა, რაც მას მნიშვნელოვან პრეცედენტად აქცევს შიდა უსაფრთხოებისა და სამხედრო ძალების გამოყენების თვალსაზრისით. მისი გაგრძელება, სასამართლოს გადაწყვეტილების საფუძველზე, ხაზს უსვამს უსაფრთხოების გამოწვევების სიმწვავეს და იმას, თუ რამდენად რთულია მათი გადაჭრა პოლიტიკურ და სამართლებრივ კონტექსტში. ეროვნული გვარდია, როგორც სამოქალაქო და სამხედრო ფუნქციების შერწყმული ორგანო, ხშირად გამოიყენება როგორც ბუნებრივი კატასტროფების, ისე საზოგადოებრივი წესრიგის დაცვის მიზნით, მაგრამ მისი ხანგრძლივი და მუდმივი ყოფნა დედაქალაქში განსაკუთრებულ ყურადღებას იმსახურებს.
ამ სიტუაციას აქვს სერიოზული შედეგები როგორც დედაქალაქის მაცხოვრებლებისთვის, ისე პოლიტიკური პროცესებისთვის. სამხედრო ძალების ხილვადობა ქუჩებში, მიუხედავად უსაფრთხოების უზრუნველყოფის მიზნისა, შეიძლება სხვადასხვაგვარად იყოს აღქმული საზოგადოების მიერ. მომავალში, მოსამართლეთა კოლეგიის საბოლოო გადაწყვეტილება გადამწყვეტი იქნება ამ განლაგების ბედისთვის. ის განსაზღვრავს, გაგრძელდება თუ არა ეროვნული გვარდიის ეს „ყველაზე მასშტაბური ხანგრძლივი ოპერაცია“ ვაშინგტონში, და შექმნის პრეცედენტს მსგავსი სიტუაციებისთვის მომავალში.