შეერთებული შტატების კონგრესში მოქმედი ორი კანონმდებელი, წარმომადგენელთა პალატის წევრები რო კანა და თომას მასი, აშშ-ის გენერალურ პროკურორ პემ ბონდის მიმართ იშვიათად გამოყენებული საპარლამენტო სანქციის – უპატივცემულობის ბრალდების – გამოყენებით იმუქრებიან. მათი უკმაყოფილება გამოწვეულია იუსტიციის დეპარტამენტის მიერ მსჯავრდებული სექსუალური დამნაშავის ჯეფრი ეპშტეინის საქმესთან დაკავშირებული ფაილების გამოქვეყნებით, რომელიც, მათი განცხადებით, არასრულყოფილად იქნა წარმოდგენილი, შეიცავდა ზედმეტად ბევრ რედაქტირებულ ნაწილს და აკლდა მნიშვნელოვანი ინფორმაცია. ეს ქმედება, კანონმდებლების აზრით, ეწინააღმდეგება კანონით დადგენილ მოთხოვნებს, რაც იუსტიციის დეპარტამენტს ფაილების სრულად გამოქვეყნებას ავალდებულებდა.
კონგრესის ზეწოლა ეპშტეინის საქმეზე
კონგრესმენები რო კანა და თომას მასი აქტიურად მონაწილეობდნენ ეპშტეინის საქმის დოკუმენტების გასაჯაროებისკენ მიმართულ საკანონმდებლო ინიციატივაში. ისინი თანაავტორები არიან „ეპშტეინის საქმის გამჭვირვალობის აქტის“ (Epstein Files Transparency Act), რომლის მიზანიც სწორედ ამ საქმესთან დაკავშირებული ყველა მასალის საჯაროობა იყო. ამ აქტის მიღებით, კონგრესმა იუსტიციის დეპარტამენტს მკაფიო ვადა დაუწესა აღნიშნული დოკუმენტაციის სრულად და უპირობოდ გასაჯაროებისთვის. თუმცა, მათი განცხადებით, დეპარტამენტის მიერ წარმოდგენილი მასალები შორსაა სრულყოფილისგან. კანა და მასი ხაზს უსვამენ, რომ დოკუმენტებში არსებული უამრავი რედაქცია, ისევე როგორც დაკარგული ნაწილები, საზოგადოებას უზღუდავს წვდომას სრულ სიმართლესთან, რაც კანონის მიღების მთავარი მიზანი იყო. ეს სიტუაცია ქმნის დაძაბულობას აღმასრულებელ და საკანონმდებლო შტოებს შორის, განსაკუთრებით კი, იმ ფონზე, როდესაც საზოგადოების ინტერესი ეპშტეინის საქმის მიმართ კვლავ მაღალია.
„ეპშტეინის საქმის გამჭვირვალობის აქტი“ და მისი მიზნები
„ეპშტეინის საქმის გამჭვირვალობის აქტი“ წარმოადგენს კონგრესის მცდელობას, უზრუნველყოს უპრეცედენტო გამჭვირვალობა ერთ-ერთი ყველაზე გახმაურებული და სკანდალური სისხლის სამართლის საქმის ირგვლივ. ჯეფრი ეპშტეინი, ფინანსისტი, რომელსაც სექსუალური ტრეფიკინგისთვის ჰქონდა ბრალი წაყენებული, პატიმრობაში გარდაიცვალა, რამაც მრავალი კითხვა და ვარაუდი გააჩინა მისი სიკვდილისა და საქმის ირგვლივ. საზოგადოება მოითხოვდა სრულ ინფორმაციას, რათა დადგენილიყო სიმართლე და გამოვლენილიყო ყველა პირი, ვინც შესაძლოა, დანაშაულებრივ საქმიანობაში იყო ჩართული. აქტი კონკრეტულ ვადებსა და მოთხოვნებს აწესებდა იუსტიციის დეპარტამენტისთვის, რათა უზრუნველეყო ყველა შესაბამისი ფაილის, მათ შორის გამოძიების დეტალების, მოწმეთა ჩვენებების, სასამართლო დოკუმენტაციისა და სხვა მასალების სრულყოფილი გასაჯაროება. კონგრესმენების მიერ გამოთქმული ბრალდებები მიუთითებს, რომ ეს მოთხოვნები სათანადოდ არ შესრულებულა, რაც საფრთხეს უქმნის კანონის მიზნებს.
იუსტიციის დეპარტამენტის პასუხისმგებლობა
აშშ-ის იუსტიციის დეპარტამენტი, როგორც აღმასრულებელი ხელისუფლების უმნიშვნელოვანესი ნაწილი, პასუხისმგებელია კანონის უზენაესობის დაცვაზე და სასამართლო სისტემის გამართულ ფუნქციონირებაზე. გენერალური პროკურორი, პემ ბონდი, დეპარტამენტის უმაღლესი თანამდებობის პირია და მას ევალება კონგრესის მოთხოვნების, მათ შორის ინფორმაციის გამჭვირვალობის აქტების, უპირობო შესრულება. ეპშტეინის საქმის ფაილების სრულად გამოუქვეყნებლობა ან მათი არასრული სახით წარმოდგენა სერიოზულად აყენებს კითხვის ნიშნის ქვეშ დეპარტამენტის გამჭვირვალობასა და ანგარიშვალდებულებას. საზოგადოება და კანონმდებლები ელოდნენ, რომ ასეთ მნიშვნელოვან და საზოგადოებრივი ინტერესის მქონე საქმეზე, დეპარტამენტი სრულად შეასრულებდა დაკისრებულ მოვალეობას, რათა არ გაჩენილიყო ეჭვები ინფორმაციის დამალვაზე ან მანიპულირებაზე.
უპატივცემულობის ბრალდება – იშვიათი ზომა
კონგრესის მიერ აღმასრულებელი ხელისუფლების წარმომადგენლისთვის უპატივცემულობის ბრალდების წარდგენა არის უკიდურესი და იშვიათი ზომა, რომელიც გამოიყენება მაშინ, როდესაც აღმასრულებელი შტო უარს აცხადებს კონგრესის მოთხოვნების შესრულებაზე, მაგალითად, ინფორმაციის მიწოდებაზე ან გამოძახებაზე. ეს სანქცია, მიუხედავად იმისა, რომ პირდაპირ არ გულისხმობს სისხლის სამართლის პასუხისმგებლობას, წარმოადგენს სერიოზულ პოლიტიკურ ზეწოლას და შეიძლება გამოიწვიოს მნიშვნელოვანი რეპუტაციული ზიანი და შეაფერხოს ურთიერთობა ორ შტოს შორის. კანონმდებლების მხრიდან ამ მუქარის გამოთქმა მიანიშნებს იმაზე, თუ რამდენად სერიოზულად აღიქვამენ ისინი იუსტიციის დეპარტამენტის მიერ კანონის შეუსრულებლობას. ეს ნაბიჯი ასევე ხაზს უსვამს კონგრესის უფლებამოსილებას, განახორციელოს კონტროლი აღმასრულებელ ხელისუფლებაზე და მოითხოვოს ანგარიშვალდებულება საზოგადოებრივი ინტერესების დაცვის მიზნით.
პერსპექტივები და საზოგადოებრივი ინტერესი
კანონმდებლების მიერ გენერალური პროკურორის წინააღმდეგ გამოთქმული უპატივცემულობის ბრალდების მუქარა ახალ ფაზაში გადაჰყავს ჯეფრი ეპშტეინის საქმესთან დაკავშირებული ინფორმაციის გამჭვირვალობის საკითხს. უახლოეს მომავალში სავარაუდოდ, განვითარდება მოვლენები, რომლებიც ან დაადასტურებს კონგრესის მტკიცებას იუსტიციის დეპარტამენტის მიერ კანონის დარღვევის შესახებ, ან დეპარტამენტი წარმოადგენს დამატებით არგუმენტებს საკუთარი პოზიციის დასაცავად. საზოგადოება, რომელიც კვლავაც მოუთმენლად ელის სრულ სიმართლეს ეპშტეინის ქსელისა და მასში ჩართული პირების შესახებ, ყურადღებით დააკვირდება ამ პროცესს. ეს ინციდენტი კვლავაც გაამძაფრებს მოთხოვნებს გამჭვირვალობისა და ანგარიშვალდებულების მიმართ სახელმწიფო ინსტიტუტებისგან, რაც აუცილებელია დემოკრატიული სისტემის ფუნქციონირებისთვის.
