გაეროს გენერალურ ასამბლეაზე (UNGA) მსოფლიო ლიდერებმა არაგადამდები დაავადებებისა (NCDs) და ფსიქიკური ჯანმრთელობის გამოწვევებთან ბრძოლის შესახებ ისტორიული პოლიტიკური დეკლარაცია მიიღეს. ეს დოკუმენტი მიზნად ისახავს გლობალურ დონეზე ამ მზარდი ჯანმრთელობის პრობლემებთან სრულად ინტეგრირებული მიდგომით გამკლავებას, რაც უმნიშვნელოვანესი ნაბიჯია საყოველთაო ჯანმრთელობის ხელშეწყობისკენ.
დეკლარაცია, სახელწოდებით „თანასწორობა და ინტეგრაცია: ცხოვრებისა და საარსებო წყაროების ტრანსფორმაცია არაგადამდები დაავადებებისა და ფსიქიკური ჯანმრთელობის ხელშეწყობის კუთხით ლიდერობითა და მოქმედებით“, ინტერმთავრობათაშორისი მოლაპარაკებების შედეგად შემუშავდა. მისი განხილვა და მიღება მოხდა 2025 წლის 25 სექტემბერს გამართულ გაეროს გენერალური ასამბლეის არაგადამდები დაავადებების პრევენციისა და კონტროლის, ასევე ფსიქიკური ჯანმრთელობისა და კეთილდღეობის ხელშეწყობის მეოთხე მაღალი დონის შეხვედრაზე. ეს არის პირველი შემთხვევა, როდესაც მსგავსი გლობალური დეკლარაცია ერთდროულად მოიცავს როგორც არაგადამდებ დაავადებებს, ისე ფსიქიკურ ჯანმრთელობას, რაც ხაზს უსვამს ამ სფეროების ურთიერთკავშირს და კომპლექსური გადაწყვეტილებების აუცილებლობას.
მიღებული დეკლარაცია უნიკალურ შესაძლებლობას იძლევა, დაჩქარდეს საერთაშორისო თანამშრომლობა და ეროვნული მოქმედებები ამ მნიშვნელოვანი ჯანმრთელობის გამოწვევების გადასაჭრელად. ის მოუწოდებს სახელმწიფოებს, გააძლიერონ ძალისხმევა NCD-ების პრევენციის, დიაგნოსტიკისა და მკურნალობის კუთხით, ამასთანავე, გააუმჯობესონ ფსიქიკური ჯანმრთელობის სერვისები და აღმოფხვრან სტიგმა. დოკუმენტის მიზანია, მილიონობით ადამიანის ცხოვრება გაუმჯობესდეს მთელ მსოფლიოში მათი ჯანმრთელობისა და კეთილდღეობის უზრუნველყოფის გზით.
