გამოცემა Forbes-ის მიერ 2025 წლისთვის შედგენილი მსოფლიოს ყველაზე ძვირადღირებული სპორტული გუნდების სია, რომელიც 50 ფრენჩაიზს აერთიანებს, სექტორის უპრეცედენტო ფინანსურ ზრდას ასახავს. რეიტინგის მიხედვით, ამ გუნდების ჯამური ღირებულება 353 მილიარდ დოლარზე მეტს შეადგენს, რაც იმას ნიშნავს, რომ თითოეული მათგანის საშუალო ღირებულება 7.1 მილიარდ დოლარს აჭარბებს. აღსანიშნავია, რომ ეს მაჩვენებელი 2024 წელთან შედარებით 22%-ით არის გაზრდილი და ოთხი წლის წინანდელ ჯამურ ღირებულებას ორჯერ აღემატება, რაც სპორტული ინდუსტრიის, როგორც ეკონომიკური აქტივის, დინამიკურ განვითარებაზე მიუთითებს.
მზარდი ეკონომიკური ლანდშაფტი სპორტში
სპორტული ფრენჩაიზების ღირებულების ასეთი სწრაფი ზრდა მრავალი ფაქტორითაა განპირობებული, მათ შორის მედია უფლებების ხელშეკრულებების გაძვირებით, გლობალური ფანბაზის გაფართოებით, სპონსორობის მზარდი შემოსავლებითა და უძრავი ქონების აქტივების ღირებულების ზრდით. ეს ტენდენცია აშკარად აჩვენებს, რომ სპორტული გუნდები სულ უფრო მეტად აღიქმება, როგორც მაღალი საინვესტიციო პოტენციალის მქონე აქტივები, რომლებიც სტაბილურ შემოსავალს გამოიმუშავებენ და მნიშვნელოვან ბრენდულ ღირებულებას ფლობენ. ამ მზარდი ტემპის ფონზე, სპორტული ეკონომიკა გლობალური ბაზრის სულ უფრო მნიშვნელოვანი ნაწილი ხდება.
ისტორიული პერსპექტივა და შესვლის ზღვარი
მიმდინარე რეიტინგის მონაცემები განსაკუთრებით შთამბეჭდავია ისტორიულ ჭრილში განხილვისას. მხოლოდ ექვსი წლის წინ, მსოფლიოს ყველაზე ღირებული სპორტული გუნდის მაქსიმალური ღირებულება დაახლოებით 5 მილიარდი დოლარი იყო. დღევანდელი მონაცემებით, ეს მაჩვენებელი უკვე აღარ არის საკმარისი Forbes-ის ტოპ-50 რეიტინგში მოსახვედრად. ეს ფაქტი ხაზს უსვამს იმას, თუ რამდენად სწრაფად შეიცვალა სპორტული აქტივების ფინანსური ლანდშაფტი და რამდენად გაიზარდა შესვლის ბარიერი ელიტარული სპორტული ორგანიზაციებისთვის. ასეთი დინამიკა აჩვენებს, რომ სპორტულ ინდუსტრიაში ინვესტიციები სულ უფრო კონკურენტული ხდება და მაღალ კაპიტალს მოითხოვს.
რეიტინგის ლიდერები და გამორჩეული ზრდა
Forbes-ის რეიტინგში, 2016 წლიდან მოყოლებული, პირველ პოზიციას სტაბილურად ინარჩუნებს ამერიკული ფეხბურთის გუნდი Dallas Cowboys. 2025 წლის მონაცემებით, მისი ღირებულება 13 მილიარდ დოლარს შეადგენს, რაც მის უპირობო ლიდერობაზე მეტყველებს. ეს ფაქტი კიდევ ერთხელ ადასტურებს გუნდის, როგორც ძლიერი ბრენდის, სოლიდურ ფინანსურ მაჩვენებლებსა და მუდმივ ეკონომიკურ წარმატებას. გარდა ამისა, 2025 წლის რეიტინგში შემავალმა რვა ფრენჩაიზმა წლიურად მინიმუმ 30%-იანი ზრდა დააფიქსირა, რაც მიუთითებს კონკრეტული გუნდების თუ სპორტის სახეობების განსაკუთრებულ ეკონომიკურ ბუმზე, შესაძლოა, კონკრეტული სტრატეგიული გადაწყვეტილებების ან ბაზრის ახალი შესაძლებლობების შედეგად.
Forbes-ის შეფასების ფარგლები და გამონაკლისები
აღსანიშნავია, რომ Forbes-ის მიერ შედგენილი ეს რეიტინგი არ მოიცავს ფორმულა 1-ის ცნობილი გუნდების, Ferrari-სა და Mercedes-ის, ღირებულებას. მიუხედავად იმისა, რომ ეს ორი საავტომობილო სპორტის გრანდი 2023 წლიდან 58%-იან ზრდას აჩვენებს, გასულ წელს Forbes-ის მიერ მათი შეფასება არ მომხდარა ამ კონკრეტულ კონტექსტში. ეს გარემოება ხაზს უსვამს შეფასების მეთოდოლოგიის სპეციფიკას და იმას, რომ სპორტის სხვადასხვა სახეობის ფრენჩაიზები შესაძლოა სხვადასხვა კატეგორიაში განიხილებოდეს ან შეფასების სხვა კრიტერიუმებს ექვემდებარებოდეს. თუმცა, მათი ზრდის მაჩვენებელი ზოგადად სპორტული აქტივების მზარდი ღირებულების ტენდენციას ადასტურებს.
დასკვნა
Forbes-ის 2025 წლის რეიტინგი ნათლად აჩვენებს, რომ მსოფლიოს წამყვანი სპორტული გუნდები არა მხოლოდ სპორტული მიღწევებით, არამედ მნიშვნელოვანი ეკონომიკური აქტივებითაც გამოირჩევიან. მათი ღირებულების მუდმივი და სწრაფი ზრდა ასახავს გლობალურ მოთხოვნას სპორტულ კონტენტზე, მედია უფლებების კომერციულ მიმზიდველობასა და ფანბაზის გაფართოებას მთელი მსოფლიოს მასშტაბით. ეს ტენდენცია მიუთითებს, რომ სპორტი, როგორც ინდუსტრია, მომავალშიც განაგრძობს ზრდას და მნიშვნელოვან როლს ითამაშებს მსოფლიო ეკონომიკაში, კიდევ უფრო გააძლიერებს რა გუნდების, როგორც მძლავრი ბიზნეს სუბიექტების, სტატუსს.