გლობალურ ფინანსურ ბაზრებზე არსებული მოვლენების ფონზე, ძვირფასი ლითონის, ოქროს ფასმა ახალ, ისტორიულ რეკორდულ ნიშნულს მიაღწია. უახლესი მონაცემებით, ოქროს ღირებულება უნციაზე $4,400-ს აღემატება, რაც 1%-იან ზრდას ასახავს ბოლო დღეებში. ეს ტენდენცია მრავალი ფაქტორის ერთობლივი მოქმედების შედეგია, რომელთა შორისაც წამყვანი ადგილი უკავია ამერიკის შეერთებული შტატების ფედერალური სარეზერვო სისტემის (Fed) მონეტარულ პოლიტიკას და გაზრდილ გეოპოლიტიკურ დაძაბულობას მსოფლიოს სხვადასხვა რეგიონში. ინვესტორები სულ უფრო მეტად ეძებენ უსაფრთხო თავშესაფარს არასტაბილურ გარემოში, რის გამოც ოქრო, როგორც ტრადიციული აქტივი, განსაკუთრებულ მიმზიდველობას იძენს.
ფედერალური რეზერვის პოლიტიკა და მისი გავლენა ოქროს ფასზე
ოქროს ღირებულების ზრდაში ერთ-ერთ გადამწყვეტ როლს აშშ-ის ფედერალური სარეზერვო სისტემის მონეტარული პოლიტიკა ასრულებს. ცოტა ხნის წინ, ფედერალური ღია ბაზრის კომიტეტმა (FOMC) მხარი დაუჭირა საპროცენტო განაკვეთების მორიგ შემცირებას 25 საბაზისო პუნქტით. ეს წელს უკვე მესამე მსგავსი გადაწყვეტილებაა, რის შედეგადაც საპროცენტო განაკვეთები 3.75%-4%-დან 3.5%-3.75%-მდე შემცირდა. აღნიშნული მაჩვენებელი უკანასკნელი სამი წლის განმავლობაში ყველაზე დაბალია. ეკონომიკური ლოგიკის თანახმად, საპროცენტო განაკვეთების შემცირება ოქროს მიმზიდველობას ზრდის. როდესაც განაკვეთები დაბალია, სხვა ფინანსური ინსტრუმენტები, მაგალითად, ობლიგაციები, ნაკლებ შემოსავალს იძლევა, რაც ოქროს, რომელიც თავისთავად არ გამოიმუშავებს საპროცენტო სარგებელს, უფრო კონკურენტუნარიანს ხდის. ტრეიდერების პროგნოზით, 2026 წელს მოსალოდნელია განაკვეთების კიდევ ორჯერ შემცირება, რაც ოქროს ბაზარზე პოზიტიურ მოლოდინებს ამყარებს.
გეოპოლიტიკური დაძაბულობა, როგორც უსაფრთხო თავშესაფრის მაძიებელი ფაქტორი
საპროცენტო განაკვეთების პოლიტიკასთან ერთად, ოქროს ფასის ზრდაზე მნიშვნელოვან გავლენას ახდენს გლობალური გეოპოლიტიკური ვითარებაც. ბოლო კვირების განმავლობაში შეინიშნება საერთაშორისო დაძაბულობის ესკალაცია მსოფლიოს სხვადასხვა წერტილში. მაგალითად, აშშ-ის პრეზიდენტ დონალდ ტრამპის მიერ ვენესუელის საზღვაო ბლოკადის შემოღება და ნიკოლას მადუროს მთავრობაზე გაზრდილი ზეწოლა, ისევე როგორც უკრაინის მიერ ხმელთაშუა ზღვაში რუსეთის „ჩრდილოვანი ფლოტის“ ტანკერზე განხორციელებული თავდასხმა, ქმნის გლობალური გაურკვევლობისა და რისკების გაზრდილ ფონს. მსგავსი მოვლენები ხშირად იწვევს ინვესტორების მიერ კაპიტალის გადატანას ტრადიციულად უსაფრთხო აქტივებში, როგორიცაა ოქრო. პოლიტიკური არასტაბილურობა, კონფლიქტები და ეკონომიკური გაურკვევლობა ზრდის მოთხოვნას ოქროზე, რადგან იგი აღიქმება როგორც ღირებულების სანდო საცავი და ჰეჯირების ინსტრუმენტი ინფლაციის ან ვალუტის გაუფასურების რისკების წინააღმდეგ.
ოქრო, როგორც გლობალური სტაბილურობის ინდიკატორი
ოქროს ფასის რეკორდული ზრდა ხშირად განიხილება, როგორც გლობალური ეკონომიკისა და პოლიტიკური სტაბილურობის ერთგვარი ინდიკატორი. როდესაც საერთაშორისო სისტემაში გაურკვევლობა იზრდება, ინვესტორები ცდილობენ დაიცვან თავიანთი აქტივები პოტენციური რყევებისგან. ამ კონტექსტში ოქრო განსაკუთრებით მიმზიდველი ხდება, რადგან მისი ღირებულება შედარებით ნაკლებად არის დამოკიდებული რომელიმე კონკრეტული ქვეყნის ეკონომიკურ მდგომარეობაზე ან ფისკალურ პოლიტიკაზე. ცენტრალური ბანკებიც კი, მსოფლიოს მასშტაბით, აქტიურად ზრდიან ოქროს რეზერვებს, რაც კიდევ უფრო ამყარებს მის პოზიციას, როგორც დივერსიფიკაციისა და რისკების მართვის მნიშვნელოვან საშუალებას. ამჟამინდელი ტენდენცია აჩვენებს, რომ კერძო და ინსტიტუციური ინვესტორები ერთნაირად აფასებენ ოქროს სტაბილურ ბუნებას არაპროგნოზირებად გარემოში.
მომავლის პერსპექტივები და ბაზრის მოლოდინები
მიმდინარე ტენდენციები მიუთითებს, რომ ოქროს ფასის ზრდისთვის ხელსაყრელი გარემო შესაძლოა გაგრძელდეს. საპროცენტო განაკვეთების შემდგომი შემცირების მოლოდინი და გეოპოლიტიკური დაძაბულობის მაღალი დონე ინვესტორების მხრიდან ოქროზე მოთხოვნას სტაბილურად შეინარჩუნებს. ეკონომისტები და ანალიტიკოსები ყურადღებით აკვირდებიან ცენტრალური ბანკების გადაწყვეტილებებს და გლობალური კონფლიქტების განვითარებას. ნებისმიერ ცვლილებას ამ ფაქტორებში შეუძლია მნიშვნელოვანი გავლენა მოახდინოს ოქროს ბაზარზე. ამასთან, მნიშვნელოვანია აღინიშნოს, რომ ძვირფასი ლითონის ფასი არ არის დაზღვეული კორექციისგან, თუმცა ამჟამინდელი მაკროეკონომიკური და გეოპოლიტიკური ფონი მიანიშნებს, რომ ოქრო კვლავაც შეინარჩუნებს თავის მნიშვნელოვან როლს, როგორც ღირებულების საცავი და რისკისგან დამცავი აქტივი გლობალურ პორტფელებში.
დასკვნა
ოქროს ფასის ახალ რეკორდულ ნიშნულამდე ზრდა არის აშშ-ის ფედერალური სარეზერვო სისტემის საპროცენტო განაკვეთების შემცირების მოლოდინისა და გაძლიერებული გეოპოლიტიკური არასტაბილურობის პირდაპირი შედეგი. ინვესტორები მთელი მსოფლიოს მასშტაბით, სულ უფრო ხშირად მიმართავენ ოქროს, როგორც უსაფრთხო აქტივს, რათა დაიცვან თავიანთი კაპიტალი ეკონომიკური გაურკვევლობისა და პოლიტიკური რისკებისგან. მიუხედავად იმისა, რომ ბაზრები მუდმივად ცვალებადია, ამჟამინდელი მოცემულობა ვარაუდობს, რომ ოქროს, როგორც „უსაფრთხო თავშესაფრის“ როლი კიდევ დიდხანს დარჩება აქტუალური გლობალურ ფინანსურ ლანდშაფტზე.