საქართველოს პრემიერ-მინისტრმა ირაკლი კობახიძემ ბოლო დროს გამართული საპროტესტო აქციები მთავრობის დამხობის მცდელობად შეაფასა. მან ხაზგასმით აღნიშნა, რომ ხელისუფლება მსგავსი ქმედებების წინააღმდეგ მკაცრ ზომებს მიიღებს. ეს განცხადებები იმ ფონზე გაკეთდა, როდესაც ქვეყანაში ფართომასშტაბიანი დემონსტრაციები მიმდინარეობს, გამოწვეული „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ კანონპროექტის განხილვით. ეს კანონი საზოგადოების მნიშვნელოვანი ნაწილის და საერთაშორისო პარტნიორების კრიტიკის საგანი გახდა.
პრემიერ-მინისტრის განცხადება და ბრალდებები
პრემიერ-მინისტრმა კობახიძემ თავის გამოსვლაში განაცხადა, რომ მიმდინარე პროტესტები არ არის სპონტანური და მასში ჩართულია გარე ძალების მიერ დაფინანსებული ჯგუფები. მისი თქმით, ამ ჯგუფების მიზანია არა მხოლოდ კონკრეტული კანონპროექტის დაბლოკვა, არამედ ქვეყანაში არეულობის შექმნა და საბოლოოდ, კონსტიტუციური წესრიგის დამხობა. მან ამ პროცესებს პირდაპირ უწოდა „რევოლუციური სცენარის განხორციელების მცდელობა“, რომლის მიღმაც, მისივე განმარტებით, ქვეყნის სუვერენიტეტის დაცვის მოწინააღმდეგე ძალები დგანან. პრემიერის განცხადებით, ხელისუფლება არ დაუშვებს, რომ რომელიმე ძალამ, შიდა თუ გარე, ძალადობრივი გზით მოახდინოს ხელისუფლების ცვლილება. მან ხაზი გაუსვა სახელმწიფოს ვალდებულებას, დაიცვას კანონის უზენაესობა და მოქალაქეთა უსაფრთხოება, ნებისმიერი უკანონო ქმედების აღკვეთით.
საპროტესტო ტალღა და მისი მოტივები
ბოლო კვირების განმავლობაში საქართველოს დიდ ქალაქებში, განსაკუთრებით კი თბილისში, ათობით ათასი მოქალაქე გამოვიდა ქუჩებში „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ კანონპროექტის წინააღმდეგ. დემონსტრანტები აცხადებენ, რომ ეს კანონი რუსულ კანონმდებლობას ჰგავს და მიმართულია სამოქალაქო საზოგადოების ორგანიზაციებისა და დამოუკიდებელი მედიის საქმიანობის შეზღუდვისკენ. აქციის მონაწილეები ხაზგასმით აღნიშნავენ, რომ კანონი აფერხებს საქართველოს ევროპულ ინტეგრაციას და საფრთხეს უქმნის ქვეყნის დემოკრატიულ მომავალს. პროტესტებს უმეტესად სტუდენტები, ახალგაზრდები და სამოქალაქო აქტივისტები უძღვებიან, რომლებიც საქართველოს ევროპულ არჩევანს იცავენ. ისინი მოითხოვენ კანონპროექტის დაუყოვნებლივ გაწვევას და მთავრობის მხრიდან ევროკავშირის რეკომენდაციების სრულ შესრულებას. საპროტესტო მოძრაობა გამოირჩევა ორგანიზებულობითა და მშვიდობიანი ხასიათით, თუმცა ცალკეულ შემთხვევებში დაფიქსირდა დაპირისპირება სამართალდამცავებთან.
საერთაშორისო გამოხმაურება და შეშფოთება
საქართველოში მიმდინარე მოვლენებმა საერთაშორისო პარტნიორების, მათ შორის ევროკავშირისა და შეერთებული შტატების, მწვავე შეშფოთება გამოიწვია. მრავალი დასავლელი პოლიტიკოსი და საერთაშორისო ორგანიზაცია გამოეხმაურა კანონპროექტს და მის მიღებას დემოკრატიის უკუსვლად შეაფასა. მათ შორის, გაკეთდა განცხადებები იმის შესახებ, რომ საქართველოს დემოკრატიული განვითარების ტრაექტორიის ცვლილებამ შესაძლოა შექმნას გეოპოლიტიკური გახსნა ისეთი მოთამაშეებისთვის, როგორებიც არიან რუსეთი, ჩინეთი და ირანი, რამაც შეიძლება ძირი გამოუთხაროს რეგიონულ სტაბილურობას. ევროკავშირმა არაერთხელ აღნიშნა, რომ კანონის მიღება ეწინააღმდეგება ევროკავშირის კანდიდატი ქვეყნის სტატუსის მისაღებად აუცილებელ მოთხოვნებს და შესაძლოა მნიშვნელოვანი გავლენა იქონიოს საქართველოს ევროპულ პერსპექტივაზე. აშშ-ის ოფიციალურმა პირებმა ასევე გამოთქვეს შეშფოთება და მიუთითეს შესაძლო შედეგებზე, მათ შორის სანქციებზე და ორმხრივი თანამშრომლობის გადახედვაზე. ეს საერთაშორისო რეაქცია ხაზს უსვამს საქართველოს პოლიტიკური პროცესების გლობალურ მნიშვნელობას.
მმართველი პარტიის პოზიცია და მომავალი ნაბიჯები
მმართველი პარტია „ქართული ოცნება – დემოკრატიული საქართველო“ და მისი ლიდერები მტკიცედ აცხადებენ, რომ კანონპროექტი აუცილებელია ქვეყნის სუვერენიტეტის დასაცავად და უცხოეთიდან მომდინარე დესტრუქციული გავლენების გამჭვირვალობის უზრუნველსაყოფად. მათი არგუმენტაციით, ეს კანონი ემსახურება საზოგადოების ინფორმირებას იმ ორგანიზაციების დაფინანსების წყაროების შესახებ, რომლებიც მნიშვნელოვან გავლენას ახდენენ საზოგადოებრივ და პოლიტიკურ ცხოვრებაზე. პრემიერ-მინისტრმა კობახიძემ დაადასტურა, რომ ხელისუფლება აპირებს კანონის მიღებას, მიუხედავად შიდა და გარე კრიტიკისა. მან ასევე განაცხადა, რომ მკაცრი ზომები იქნება მიღებული ნებისმიერი მცდელობის წინააღმდეგ, რომელიც მიმართული იქნება სახელმწიფო ინსტიტუტების დისკრედიტაციისკენ ან ძალადობრივი სცენარების განხორციელებისკენ. ეს მოიცავს სამართალდამცავი ორგანოების მიერ წესრიგის დაცვის გაძლიერებას და შესაძლო სამართლებრივ დევნას იმ პირების მიმართ, რომლებიც ჩაერთვებიან არეულობებში ან ძალადობრივ ქმედებებში. მმართველი გუნდი ხაზს უსვამს, რომ მათი გადაწყვეტილებები განპირობებულია ქვეყნის სტაბილურობისა და უსაფრთხოების ინტერესებით.
პოლიტიკური პოლარიზაცია და პერსპექტივები
საქართველოს პოლიტიკური სცენა ამჟამად გადამწყვეტი პერიოდის წინაშე დგას, სადაც მთავრობის სიმტკიცე, დაეცვას საკუთარი ხედვა ქვეყნის სუვერენიტეტზე, უპირისპირდება მოქალაქეთა მტკიცე სურვილს, შეინარჩუნონ ქვეყნის ევროპული კურსი და დემოკრატიული ღირებულებები. პრემიერ-მინისტრის განცხადებები და დაანონსებული მკაცრი ზომები მიუთითებს იმაზე, რომ ხელისუფლება არ აპირებს დათმობას კანონპროექტთან დაკავშირებით, რაც კიდევ უფრო ამწვავებს დაძაბულობას. ამ პროცესების შედეგები განსაზღვრავს არა მხოლოდ საქართველოს საშინაო პოლიტიკურ ლანდშაფტს, არამედ მის ადგილს საერთაშორისო ასპარეზზე და ურთიერთობებს მის პარტნიორებთან. ქვეყნის ევროპული მომავალი და დემოკრატიული სტაბილურობა კვლავ კითხვის ნიშნის ქვეშ რჩება ამ მზარდი პოლიტიკური პოლარიზაციის ფონზე. მოსალოდნელია, რომ მომავალი კვირები და თვეები იქნება გადამწყვეტი საქართველოს პოლიტიკური და საზოგადოებრივი ცხოვრებისთვის.
