ბოლო პერიოდში საქართველოში მიმდინარე მასშტაბური საპროტესტო აქციების ფონზე, ქვეყნის პრემიერ-მინისტრმა განაცხადა, რომ დემონსტრაციების მონაწილეები მთავრობის დამხობას ცდილობენ. მთავრობის მეთაურის თქმით, ხელისუფლება აპირებს მტკიცედ იმოქმედოს და გამოიყენოს კანონით გათვალისწინებული ყველა მექანიზმი საზოგადოებრივი წესრიგის შესანარჩუნებლად და დესტრუქციული ქმედებების აღსაკვეთად. ეს განცხადებები მოჰყვა კვირების განმავლობაში გაგრძელებულ პროტესტს, რომელიც კანონპროექტ „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ ხელახლა ინიციირებას მოჰყვა.
პრემიერ-მინისტრის ბრალდებები და პროტესტის ესკალაცია
საქართველოს პრემიერ-მინისტრმა ბრალდებები გააჟღერა, რომ ოპოზიციური ძალები და გარკვეული ჯგუფები ცდილობენ ქვეყანაში რევოლუციური სცენარი განახორციელონ. მისი განცხადებით, საპროტესტო აქციები სცილდება მშვიდობიანი შეკრების ფარგლებს და მიზნად ისახავს სახელმწიფო ინსტიტუტების დისკრედიტაციასა და ძალადობრივ დამხობას. ამავდროულად, მთავრობის მეთაურმა ხაზი გაუსვა, რომ სახელმწიფო არ დაუშვებს უკანონო ქმედებებს და სამართალდამცავი ორგანოები უზრუნველყოფენ კანონის უზენაესობას. ამ პოზიციას მოჰყვა საპროტესტო აქციების მონაწილეებთან დაპირისპირებების გამწვავება, რასაც ხშირად თან ახლდა სპეციალური საშუალებების გამოყენება და არაერთი პირის დაკავება.
„გამჭვირვალობის კანონის“ კონტექსტი და შიდაპოლიტიკური დაძაბულობა
პოლიტიკური დაძაბულობის ესკალაცია უკავშირდება პარლამენტში „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ კანონპროექტის ხელახლა ინიციირებას. აღნიშნული კანონპროექტი, რომელიც არასამთავრობო ორგანიზაციებსა და მედიასაშუალებებს, რომლებიც დაფინანსების 20%-ზე მეტს უცხოეთიდან იღებენ, „უცხოური ძალის ინტერესების გამტარებელ ორგანიზაციებად“ რეგისტრაციას ავალდებულებს, მკაცრ კრიტიკას იწვევს როგორც ქვეყნის შიგნით, ისე მის ფარგლებს გარეთ. ოპონენტები მას „რუსულ კანონს“ უწოდებენ და აცხადებენ, რომ ის საქართველოში სამოქალაქო საზოგადოების დისკრედიტაციას და დემოკრატიული პროცესების შეფერხებას ისახავს მიზნად. ხელისუფლების პოზიციით კი, კანონის ერთადერთი მიზანია დაფინანსების გამჭვირვალობის უზრუნველყოფა.
საერთაშორისო რეაგირება და შეშფოთება საქართველოს დემოკრატიულ მომავალზე
მიმდინარე მოვლენებზე მწვავე რეაგირება მოჰყვა საერთაშორისო თანამეგობრობის მხრიდან. ევროკავშირისა და შეერთებული შტატების წარმომადგენლებმა ღიად გამოხატეს შეშფოთება საქართველოს დემოკრატიული უკუსვლისა და კანონის ევროინტეგრაციის პროცესზე უარყოფითი გავლენის გამო. მათ არაერთხელ მოუწოდეს საქართველოს ხელისუფლებას, უარი თქვას კანონპროექტზე და პატივი სცეს შეკრებისა და გამოხატვის თავისუფლებას. შეშფოთება გამოითქვა იმასთან დაკავშირებითაც, რომ საქართველოს დემოკრატიული განვითარების შეფერხებამ შესაძლოა რეგიონში გეოპოლიტიკური ბალანსი შეცვალოს და გახსნას „ფანჯარა“ იმ აქტორებისთვის, როგორიცაა რუსეთი, ჩინეთი და ირანი, რათა გააძლიერონ თავიანთი გავლენა სამხრეთ კავკასიაში. ამგვარი შეფასებები ხაზს უსვამს მოვლენების არა მხოლოდ შიდა, არამედ რეგიონულ და გლობალურ მნიშვნელობას.
ხელისუფლების მტკიცე პოზიცია და სამართლებრივი რეაგირება
პრემიერ-მინისტრის განცხადებამ სამართალდამცავი ორგანოების მხრიდან „დამსჯელობითი“ ზომების დაანონსების შესახებ, კიდევ უფრო გაამწვავა პოლარიზაცია. ხელისუფლება მტკიცედ აცხადებს, რომ არ დაუშვებს სახელმწიფოს შერყევას და დესტაბილიზაციას, რასაც, მათი აზრით, ოპოზიცია და მისი მხარდამჭერები ცდილობენ. ამ კონტექსტში გაძლიერდა პოლიციის განყოფილებები აქციების მიმდებარე ტერიტორიებზე, განხორციელდა საპროტესტო ლიდერებისა და აქტივისტების დაკავებები, ზოგიერთ შემთხვევაში კი მათ მიმართ ფიზიკური ძალადობის ფაქტებიც დაფიქსირდა, რასაც ადამიანის უფლებათა დამცველი ორგანიზაციები გმობენ. მთავრობა ხაზს უსვამს, რომ მისი ქმედებები მიმართულია ექსკლუზიურად კანონის ფარგლებში წესრიგის აღდგენისკენ და არ წარმოადგენს პოლიტიკური მოტივით დევნას.
საქართველოს გეოპოლიტიკური არჩევანი და მომავალი პერსპექტივები
მიმდინარე მოვლენები გადამწყვეტ მომენტს ქმნის საქართველოსთვის, რომელიც ბოლო ათწლეულების განმავლობაში დასავლური ინტეგრაციის გზას ირჩევს. კანონპროექტი „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ და მასზე არსებული მწვავე რეაქციები სერიოზულ გამოწვევას უქმნის ქვეყნის ევროატლანტიკურ მისწრაფებებს. საერთაშორისო დამკვირვებლები აფრთხილებენ, რომ ამგვარმა პოლიტიკამ შესაძლოა შეცვალოს საქართველოს გეოპოლიტიკური ვექტორი და დააშოროს ის ევროპულ და დასავლურ ღირებულებებს. ეს კი, თავის მხრივ, ქმნის ვაკუუმს, რომელშიც რუსეთს, ჩინეთსა და ირანს შესაძლოა გაუჩნდეთ შესაძლებლობა, გაზარდონ თავიანთი გავლენა რეგიონში, რაც საფრთხეს შეუქმნის არა მხოლოდ საქართველოს, არამედ მთლიანად კავკასიის სტაბილურობასა და უსაფრთხოებას.
საქართველო ისტორიული არჩევანის წინაშე დგას, სადაც ხელისუფლების მტკიცე პოზიცია და საპროტესტო მოძრაობის მზარდი წინააღმდეგობა ერთმანეთს უპირისპირდება. მომავალი კვირები გადამწყვეტი იქნება იმის დასადგენად, თუ რა მიმართულებით განვითარდება მოვლენები და რა გავლენას მოახდენს ეს საქართველოს ევროპულ მომავალსა და რეგიონულ უსაფრთხოებაზე.
