საქართველოს სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახური (სუს-ი) განცხადებას ავრცელებს, რომლის მიხედვითაც, საპროტესტო აქციების დასაშლელად გამოყენებული ნივთიერება არის ქლორბენზილიდენ მელონონიტრილი, საყოველთაოდ ცნობილი როგორც CS გაზი. უწყება ამტკიცებს, რომ საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს არასდროს შეუძენია კამიტი, რაზეც BBC-ის ბოლო გამოძიებაში იყო მინიშნება.

CS გაზის გამოყენება აქციებზე

სუს-ის განცხადებაში ნათქვამია, რომ ქლორბენზილიდენ მელონონიტრილი (CS გაზი) წარმოადგენს ნაერთს, რომელსაც სამართალდამცავი ორგანოები ყველაზე ხშირად იყენებენ, როგორც ცრემლმდენ აგენტს ხალხმრავალი სიტუაციების კონტროლის დროს. უწყებას არ დაუკონკრეტებია, იყო თუ არა ეს ნივთიერება შერეული წყლის ჭავლებში, როგორც ეს BBC-ის რეპორტაჟშია ნაგულისხმევი, თუმცა აღნიშნა, რომ ის გამხსნელთან ერთად გამოიყენებოდა.

„ქიმიური ფხვნილი, რომელიც საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტრომ შეიძინა და რომელიც საჭიროების მიხედვით, მიმდინარე აქციების დროს გამოიყენებოდა, არის ქლორბენზილიდენ მელონონიტრილი“, - ნათქვამია სუს-ის განცხადებაში.

BBC-ის გამოძიება და საზოგადოების რეაქცია

BBC-ის მიერ გამოქვეყნებულმა გამოძიებამ, რომელშიც საუბარი იყო 2023 წლის ნოემბერსა და დეკემბერში გამართული აქციების დროს მომიტინგეების წინააღმდეგ შესაძლო მომწამვლელი ნივთიერების გამოყენებაზე, დიდი რეზონანსი გამოიწვია საზოგადოებაში. აღნიშნულ გამოძიებას მმართველი პარტია „ქართული ოცნება“ მწვავედ გამოეხმაურა და BBC „ღრმა სახელმწიფოს“ მოკავშირედ მოიხსენია, ასევე დაიმუქრა სამართლებრივი ზომების მიღებით მაუწყებლის წინააღმდეგ.

ჟურნალისტების ზეწოლის შედეგად, ოფიციალურმა პირებმა აღიარეს, რომ წყალში გარკვეული ნივთიერება ნამდვილად იყო შერეული, თუმცა კონკრეტული დასახელება არ გაუსაჯაროებიათ. აღნიშნული საკითხი ოპოზიციური პარტიებისა და არასამთავრობო ორგანიზაციების მხრიდან კრიტიკის საგანი გახდა.

კამიტი თუ CS გაზი?

BBC-ის გამოძიებაში საუბარი იყო კამიტის შესაძლო გამოყენებაზე, რაც პირველი მსოფლიო ომის დროინდელი ტოქსიკური ნივთიერებაა. ამის საპასუხოდ, სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურმა განაცხადა, რომ გამოყენებული იყო CS გაზი, რომელიც საერთაშორისოდ აღიარებულია, როგორც ცრემლმდენი საშუალება და გამოიყენება ხალხმრავალი სიტუაციების კონტროლისთვის.

პოლიტიკური კონტექსტი და მომავალი პერსპექტივები

აღნიშნული საკითხი კიდევ უფრო ამძაფრებს პოლიტიკურ დაძაბულობას ქვეყანაში, განსაკუთრებით განათლების რეფორმებთან დაკავშირებულ დებატებთან და კონსერვატიული, ულტრამემარჯვენე ჯგუფების აქციებთან ერთად, რომლებიც „არაბული ქალაქების“ წინააღმდეგ გამოდიან. მოსალოდნელია, რომ „წყლის ჭავლის სკანდალი“ და სხვა მიმდინარე საკითხები გარკვეული პერიოდის განმავლობაში „ქართული ოცნების“ ყურადღების ცენტრში დარჩება.

მომავალში მნიშვნელოვანია, რომ სახელმწიფომ უზრუნველყოს საპროტესტო აქციების მართვის დროს საერთაშორისო სტანდარტების დაცვა და გამჭვირვალობა გამოყენებული საშუალებების შესახებ, რათა თავიდან იქნას აცილებული საზოგადოებაში გაურკვევლობა და დაძაბულობა.