საქართველოს პრემიერ-მინისტრმა ირაკლი კობახიძემ განაცხადა, რომ ქვეყანაში მიმდინარე საპროტესტო აქციების მონაწილეები, სინამდვილეში, მთავრობის დამხობასა და „მაიდანიზაციის“ მცდელობას ახორციელებდნენ. აღნიშნული განცხადება გაკეთდა ფართომასშტაბიანი საპროტესტო ტალღის ფონზე, რომელიც „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ კანონის მიღებას მოჰყვა. პრემიერ-მინისტრმა პირობა დადო, რომ ხელისუფლება მომხდარზე მკაცრ რეაგირებას მოახდენს, რათა შეინარჩუნოს კანონის უზენაესობა და უზრუნველყოს სახელმწიფო ინსტიტუტების სტაბილურობა. ეს განცხადება მნიშვნელოვნად ამძაფრებს პოლიტიკურ დაძაბულობას ქვეყანაში, სადაც უკვე რამდენიმე კვირაა უწყვეტი პროტესტი მიმდინარეობს.

პრემიერ-მინისტრის ბრალდებები და მთავრობის პოზიცია

პრემიერ-მინისტრ ირაკლი კობახიძის განცხადებით, საპროტესტო გამოსვლები არ არის მხოლოდ სპონტანური მოქალაქეობრივი აქტივობა, არამედ წარმოადგენს კარგად ორგანიზებულ მცდელობას, რომლის მიზანიც საქართველოს კონსტიტუციური წესრიგის შეცვლაა. მან ხაზი გაუსვა, რომ ეს პროცესი გარედან იმართება და მისი საბოლოო დანიშნულება ხელისუფლებაში ძალადობრივი გზით მოსვლაა. კობახიძემ აღნიშნა, რომ ხელისუფლება ფლობს კონკრეტულ ინფორმაციას იმ ჯგუფებისა და პირების შესახებ, რომლებიც ამ პროცესში მონაწილეობენ და მათ კანონის სრული სიმკაცრით დაუპირისპირდება. მთავრობის ხელმძღვანელი მტკიცედ აცხადებს, რომ მსგავსი ქმედებები არ დარჩება რეაგირების გარეშე და სახელმწიფო უწყებები მიიღებენ ყველა აუცილებელ ზომას სტაბილურობის აღსადგენად და პროვოკაციების თავიდან ასაცილებლად.

პრემიერ-მინისტრის თქმით, ეს მცდელობები მიზნად ისახავს უკრაინაში 2014 წელს განვითარებული მოვლენების – „ევრომაიდნის“ – მსგავსი სცენარის განმეორებას საქართველოში. მან გაავლო პარალელები და აღნიშნა, რომ ქვეყანაში დესტაბილიზაცია სურს იმ ძალებს, რომლებიც არ ეგუებიან საქართველოს სუვერენულ გადაწყვეტილებებს. ხელისუფლების მტკიცე პოზიციაა, რომ ქვეყნის სუვერენიტეტი და სახელმწიფოებრიობა ხელშეუხებელია და არც ერთ ძალას არ მიეცემა საშუალება, ძალადობრივი გზით შეცვალოს ქვეყნის არჩეული კურსი. ამ კონტექსტში, მთავრობა საუბრობს კანონის მკაცრად აღსრულებაზე და საპროტესტო აქციების მონაწილეების პასუხისმგებლობის საკითხზე, თუკი მათი ქმედებები სცილდება მშვიდობიანი შეკრების ფარგლებს.

საპროტესტო მოძრაობის ფონი და კანონის მნიშვნელობა

პრემიერ-მინისტრის განცხადებებს წინ უძღოდა კვირების განმავლობაში მიმდინარე მასშტაბური საპროტესტო ტალღა, რომელიც საქართველოს დედაქალაქსა და რეგიონებში „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ კანონის მიღებას აპროტესტებდა. კანონპროექტი, რომელიც პარლამენტმა მიიღო, ითვალისწინებს არასამთავრობო ორგანიზაციებისა და მედიასაშუალებების რეგისტრაციას „უცხო ძალის ინტერესების გამტარებლად“, თუ მათი დაფინანსების 20%-ზე მეტი უცხოეთიდან მოდის. ოპონენტები ამ კანონს „რუსულ კანონად“ მოიხსენიებენ და აცხადებენ, რომ ის ზღუდავს სამოქალაქო საზოგადოების საქმიანობას, ხელს უშლის ქვეყნის ევროინტეგრაციის პროცესს და დემოკრატიულ პრინციპებს ეწინააღმდეგება.

მთავრობის წარმომადგენლები, თავის მხრივ, კანონის აუცილებლობას იმით ხსნიან, რომ ის გამჭვირვალობას უზრუნველყოფს არასამთავრობო სექტორში და იცავს ქვეყნის სუვერენიტეტს გარე ჩარევისგან. მათი მტკიცებით, კანონი მიმართულია საზოგადოების ინფორმირებულობის გაზრდისკენ და არ ზღუდავს სიტყვისა და შეკრების თავისუფლებას. ამასთან, ისინი აცხადებენ, რომ კანონი დასავლურ სტანდარტებს შეესაბამება და ანალოგიური რეგულაციები მრავალ დემოკრატიულ ქვეყანაში არსებობს. თუმცა, საპროტესტო მოძრაობის მონაწილეები და მათი მხარდამჭერები ამ არგუმენტებს უარყოფენ და კანონის გაუქმებას ითხოვენ.

საერთაშორისო გამოხმაურება და გეოპოლიტიკური კონტექსტი

საქართველოში განვითარებული მოვლენები ყურადღების ცენტრში მოექცა საერთაშორისო ასპარეზზე. მრავალმა დასავლურმა ქვეყანამ, საერთაშორისო ორგანიზაციამ და უფლებადამცველმა ჯგუფმა შეშფოთება გამოთქვა კანონის მიღებისა და საპროტესტო აქციების მიმართ ძალის შესაძლო გამოყენების გამო. ზოგიერთი საერთაშორისო დამკვირვებელი და ანალიტიკოსი მიიჩნევს, რომ ეს პროცესები საფრთხეს უქმნის საქართველოს დემოკრატიულ განვითარებას და აშორებს მას ევროატლანტიკური ინტეგრაციის პერსპექტივას. ვრცელდება მოსაზრებები, რომ მიმდინარე მოვლენებმა შეიძლება შეასუსტოს საქართველოს პოზიცია რეგიონში და მისცეს გარკვეულ ძალებს, როგორიცაა რუსეთი, ჩინეთი და ირანი, არსებული ვითარების საკუთარი ინტერესებისთვის გამოყენების შესაძლებლობა.

ამავდროულად, საქართველოს ხელისუფლება დასავლეთის კრიტიკას შიდა საქმეებში ჩარევად აფასებს და აცხადებს, რომ ქვეყანა სუვერენული გადაწყვეტილებების მიღების უფლებას ინარჩუნებს. ხელისუფლება ხაზს უსვამს, რომ ის ერთგულია ევროპული არჩევანის, მაგრამ ამავდროულად, უპირველეს ყოვლისა, საკუთარი ეროვნული ინტერესებიდან გამომდინარე მოქმედებს. საერთაშორისო ურთიერთობების ამ დაძაბულ ფონზე, საქართველოს პოლიტიკური მომავალი და მისი გეოპოლიტიკური ორიენტაცია კვლავ აქტიური განხილვის საგანია.

მომავალი პერსპექტივები და შიდა დაძაბულობა

პრემიერ-მინისტრის მიერ გაჟღერებული მკაცრი გაფრთხილებები და რეაგირების პირობა მიუთითებს იმაზე, რომ ხელისუფლება მზადაა, მიიღოს უფრო გადამწყვეტი ზომები წესრიგის აღსადგენად და პროტესტის ჩასახშობად. ეს, სავარაუდოდ, კიდევ უფრო გააღრმავებს დაპირისპირებას მთავრობასა და საპროტესტო მოძრაობას შორის, რაც პოლიტიკურ კრიზისს გაამწვავებს. ქვეყნის შიგნით არსებული პოლარიზაცია და მოსახლეობის სხვადასხვა ჯგუფის დაპირისპირებული ხედვები დიდ გამოწვევებს უქმნის სახელმწიფოებრიობას. მნიშვნელოვანია, რომ ამ დაძაბულობის ფონზე, შენარჩუნდეს დიალოგის სივრცე და გამოიძებნოს კონსტრუქციული გადაწყვეტილებები, რათა თავიდან იქნას აცილებული კონფრონტაციის ესკალაცია.

საქართველოს მომავალი დიდწილად იქნება დამოკიდებული იმაზე, თუ როგორ განვითარდება მოვლენები უახლოეს პერიოდში და შეძლებენ თუ არა პოლიტიკური აქტორები გამოსავლის პოვნას არსებული ჩიხიდან. ამ ფონზე, საერთაშორისო საზოგადოების ყურადღება საქართველოს მიმართ კვლავ მძაფრი იქნება, რადგან ქვეყანაში მიმდინარე პროცესები გავლენას ახდენს არა მხოლოდ რეგიონულ, არამედ გლობალურ გეოპოლიტიკურ დინამიკაზეც.