საქართველოს პრემიერ-მინისტრმა, ირაკლი კობახიძემ, განაცხადა, რომ ქვეყანაში მიმდინარე საპროტესტო გამოსვლები, რომლებიც ფართომასშტაბიან ხასიათს ატარებს, რეალურად, მთავრობის დამხობის მცდელობას წარმოადგენს. პრემიერის თქმით, ხელისუფლება არ დაუშვებს მსგავსი სცენარის განვითარებას და აანონსებს მკაცრ რეაგირებას აქციის მონაწილეების მიმართ. ეს განცხადება გაკეთდა იმ ფონზე, როდესაც თბილისში კვლავ გრძელდება მასობრივი დემონსტრაციები „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ კანონპროექტის წინააღმდეგ.

პრემიერ-მინისტრის ბრალდებები და მოწოდებები

პრემიერ-მინისტრის ირაკლი კობახიძის განცხადების თანახმად, საპროტესტო აქციები სცდება მშვიდობიანი შეკრების ფარგლებს და კონკრეტული პოლიტიკური ჯგუფების მიერ ინსპირირებულია, რომელთა მიზანიც ქვეყანაში დესტაბილიზაცია და კონსტიტუციური წესრიგის შეცვლაა. მან ხაზგასმით აღნიშნა, რომ ხელისუფლება ფლობს ინფორმაციას ამგვარი განზრახვების შესახებ და მზად არის, აღკვეთოს ნებისმიერი მცდელობა, რომელიც მიმართული იქნება სახელმწიფო ინსტიტუტების წინააღმდეგ. კობახიძის თქმით, დემონსტრანტების ნაწილი მიზნად ისახავს ძალადობრივი სცენარის განვითარებას და ქაოსის შექმნას, რაც დაუშვებელია და კანონის სრული სიმკაცრით დაისჯება. პრემიერმა განაცხადა, რომ საპროტესტო მოძრაობა გარე ძალების მიერ იმართება, რომელთა ინტერესებშიც საქართველოში დემოკრატიულად არჩეული ხელისუფლების დამხობა შედის. მან საზოგადოებას სიმშვიდისკენ მოუწოდა და აღნიშნა, რომ სახელმწიფო უზრუნველყოფს საზოგადოებრივი წესრიგის დაცვას.

მიმდინარე საპროტესტო ტალღის ფონი

პრემიერ-მინისტრის განცხადება პირდაპირ უკავშირდება საქართველოს პარლამენტში ხელახლა ინიცირებული „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ კანონპროექტის ირგვლივ განვითარებულ მოვლენებს. აღნიშნულმა კანონპროექტმა, რომლის მიხედვითაც ორგანიზაციები, რომლებიც დაფინანსების 20%-ზე მეტს უცხოეთიდან იღებენ, „უცხოური ძალის ინტერესების გამტარებელ ორგანიზაციებად“ უნდა დარეგისტრირდნენ, ფართომასშტაბიანი საპროტესტო მოძრაობა გამოიწვია. ათობით ათასი ადამიანი, მათ შორის სტუდენტები, სამოქალაქო საზოგადოების წარმომადგენლები, ოპოზიციური პარტიები და რიგითი მოქალაქეები, აპროტესტებენ კანონპროექტს, რომელსაც „რუსულ კანონად“ მოიხსენიებენ. დემონსტრანტების აზრით, ეს კანონი შეზღუდავს სამოქალაქო საზოგადოების საქმიანობას, დააზიანებს მედიის თავისუფლებას და შეაფერხებს საქართველოს ევროინტეგრაციის პროცესს. საპროტესტო ტალღა უკვე რამდენიმე კვირაა გრძელდება და მას ხშირად თან ახლავს პოლიციასთან დაპირისპირება.

ხელისუფლების პოზიცია და მოსალოდნელი საპასუხო ზომები

მმართველი პარტია „ქართული ოცნება“ და მისი ლიდერები, მათ შორის პრემიერ-მინისტრი კობახიძე, კანონპროექტს ეროვნული სუვერენიტეტის დაცვისა და გამჭვირვალობის გაზრდის აუცილებელ მექანიზმად მიიჩნევენ. ისინი აცხადებენ, რომ მსგავსი კანონები მრავალ დემოკრატიულ ქვეყანაში მოქმედებს და არაფერს აზიანებს, გარდა იმ არასამთავრობო ორგანიზაციების ინტერესებისა, რომლებიც საკუთარ დაფინანსებას არ ასაჯაროებენ. პრემიერის მიერ დაანონსებული „მკაცრი რეაგირება“ შესაძლოა მოიცავდეს სამართალდამცავი ორგანოების გააქტიურებას საპროტესტო აქციების დროს საზოგადოებრივი წესრიგის დარღვევის ფაქტებზე, ადმინისტრაციული და სისხლის სამართლის პასუხისმგებლობის ზომების გამკაცრებას და პროტესტის ორგანიზატორების მიმართ მიზანმიმართულ ქმედებებს. ხელისუფლება ასევე ხშირად მიუთითებს „რადიკალური ოპოზიციის“ არსებობაზე, რომელიც, მათი განცხადებით, მუდმივად ცდილობს ქვეყანაში არეულობის შექმნას და კონსტიტუციური გზით არჩეული ხელისუფლების ძალადობრივად შეცვლას.

საერთაშორისო რეაქციები და შიდა პოლიტიკური დისკუსია

პრემიერ-მინისტრის განცხადებას, რომლის თანახმად საპროტესტო აქციები მთავრობის დამხობის მცდელობად ფასდება, სავარაუდოდ, საერთაშორისო საზოგადოების მხრიდანაც მოჰყვება ყურადღება. საქართველოს დასავლელი პარტნიორები, მათ შორის ევროკავშირი და შეერთებული შტატები, მუდმივად აკვირდებიან ქვეყანაში მიმდინარე პოლიტიკურ პროცესებს და ხშირად გამოხატავენ შეშფოთებას დემოკრატიული სტანდარტების შესაძლო დაზიანების გამო. ასეთი განცხადებები, როგორც წესი, კიდევ უფრო აღრმავებს პოლიტიკურ პოლარიზაციას ქვეყნის შიგნით. ოპოზიცია და სამოქალაქო საზოგადოება, სავარაუდოდ, ამ ბრალდებებს „ავტორიტარიზმისკენ გადადგმულ ნაბიჯად“ და „ხალხის ნების უგულებელყოფად“ შეაფასებენ. ეს განცხადება ქმნის დამატებით დაძაბულობას და აძლიერებს შიდა პოლიტიკურ დისკუსიას ქვეყნის მომავალზე, დემოკრატიულ პრინციპებსა და ევროატლანტიკურ მისწრაფებებზე.

პერსპექტივები და შესაძლო სცენარები

პრემიერ-მინისტრის მიერ დაანონსებული „რეაგირება“ და საპროტესტო აქციების „მთავრობის დამხობის მცდელობად“ შეფასება, არსებულ პოლიტიკურ ვითარებაში, შესაძლოა მოვლენების ესკალაციის მაუწყებელი იყოს. ამგვარი რადიკალური რიტორიკა აძლიერებს პოლარიზაციას საზოგადოებაში და კიდევ უფრო ართულებს დიალოგის წარმოების შესაძლებლობას ხელისუფლებასა და ოპონენტებს შორის. მომავალი დღეები გადამწყვეტი იქნება იმის დასადგენად, თუ რა კონკრეტულ ნაბიჯებს გადადგამს ხელისუფლება და როგორ განვითარდება საპროტესტო მოძრაობა პრემიერის ამგვარი მტკიცე განცხადების შემდეგ. ქვეყნის წინაშე დგას გამოწვევა, შეინარჩუნოს სტაბილურობა, დაიცვას დემოკრატიული ღირებულებები და მოძებნოს გზები საზოგადოებრივი კონსენსუსის მისაღწევად, განსაკუთრებით ევროკავშირში ინტეგრაციისკენ სწრაფვის ფონზე.