საქართველოს პრემიერ-მინისტრმა, ირაკლი კობახიძემ, საჯარო განცხადება გააკეთა, რომელშიც მან ქვეყანაში მიმდინარე საპროტესტო დემონსტრაციები შეაფასა, როგორც მთავრობის ძალადობრივი გზით დამხობის მცდელობა. მისი თქმით, ეს აქციები არ არის სპონტანური და მიზნად ისახავს სახელმწიფო ინსტიტუტების დესტაბილიზაციას. პრემიერ-მინისტრმა ასევე აღნიშნა, რომ ხელისუფლება მკაცრად მოახდენს რეაგირებას ნებისმიერ მსგავს ქმედებაზე და უზრუნველყოფს კანონის უზენაესობას. ეს განცხადება გაკეთდა იმ ფონზე, როდესაც საქართველოში თვეებია არ წყდება მრავალრიცხოვანი საპროტესტო აქციები „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ კანონპროექტის წინააღმდეგ.
პრემიერ-მინისტრის ბრალდებები და დაპირებები
პრემიერ-მინისტრმა ირაკლი კობახიძემ თავის განცხადებაში ხაზგასმით აღნიშნა, რომ საპროტესტო ტალღა, რომელიც მოიცავს თბილისის ქუჩებს, გასცდა მშვიდობიანი პროტესტის ფარგლებს და გადაიზარდა პოლიტიკურ მცდელობაში, რომელსაც მიზნად აქვს ლეგიტიმური მთავრობის ძალადობრივი გზით დამხობა. მან საზოგადოებას მიაწოდა ინფორმაცია, რომ ხელისუფლება ფლობს მონაცემებს გარკვეული ჯგუფების შესახებ, რომლებიც, მისი მტკიცებით, ფინანსდებიან გარედან და ხელმძღვანელობენ დესტრუქციულ პროცესებს. კობახიძის თქმით, მსგავსი ქმედებები წარმოადგენს საფრთხეს სახელმწიფოებრიობისთვის და დემოკრატიული ინსტიტუტების მიმართ გამოწვევას. მან ასევე დადო პირობა, რომ კანონის ფარგლებში გატარდება ყველა საჭირო ღონისძიება, რათა აღიკვეთოს ნებისმიერი მცდელობა, რომელიც მიმართული იქნება კონსტიტუციური წესრიგის წინააღმდეგ.
საპროტესტო ტალღის ფონი: „უცხოური გავლენის გამჭვი0რვალობის შესახებ“ კანონი
მიმდინარე საპროტესტო აქციები უშუალოდ უკავშირდება პარლამენტში ხელახლა ინიცირებულ კანონპროექტს „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“. ამ კანონმდებლობის კრიტიკოსები, მათ შორის ოპოზიცია, სამოქალაქო სექტორი და საერთაშორისო პარტნიორები, აცხადებენ, რომ ის რუსულ „უცხო აგენტების“ კანონს ჰგავს და საფრთხეს უქმნის საქართველოში სამოქალაქო საზოგადოების განვითარებას, მედია თავისუფლებას და ქვეყნის ევროინტეგრაციის პროცესს. კანონპროექტი ითვალისწინებს არასამთავრობო ორგანიზაციებისა და მედიასაშუალებების „უცხოური ძალის ინტერესების გამტარებლად“ რეგისტრაციას, თუ მათი დაფინანსების 20%-ზე მეტი უცხოეთიდან მოდის. ამ ინიციატივამ გამოიწვია ფართომასშტაბიანი საზოგადოებრივი უკმაყოფილება და მასობრივი შეკრებები ქვეყნის მასშტაბით.
საერთაშორისო რეაქციები და გეოპოლიტიკური კონტექსტი
საქართველოში განვითარებული მოვლენები ყურადღების ცენტრში მოექცა საერთაშორისო არენაზე. დასავლური პარტნიორები, მათ შორის ევროკავშირი და შეერთებული შტატები, გამოხატავენ ღრმა შეშფოთებას „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ კანონის გამო, რადგან მიაჩნიათ, რომ ის ეწინააღმდეგება ევროპულ ღირებულებებსა და დემოკრატიულ სტანდარტებს. არსებობს შეშფოთება, რომ კანონის მიღებამ შესაძლოა საქართველო ევროკავშირის წევრობისკენ მიმავალ გზაზე შეაფერხოს. ზოგიერთი საერთაშორისო ანალიტიკოსი მიიჩნევს, რომ საქართველოში არსებული დემოკრატიული ინსტიტუტების დასუსტება და შიდაპოლიტიკური დაძაბულობა ქმნის ხელსაყრელ გარემოს რუსეთის, ჩინეთისა და ირანისთვის, რათა გააძლიერონ თავიანთი გავლენა რეგიონში. ამ კონტექსტში, საერთაშორისო დამკვირვებლები ხაზს უსვამენ საქართველოს სტრატეგიულ მდებარეობას და მის გადაწყვეტილებებს, რომლებიც გავლენას ახდენს რეგიონულ ბალანსზე.
შიდაპოლიტიკური დაპირისპირება და საზოგადოებრივი განწყობა
საპროტესტო აქციები საქართველოში ასახავს ღრმა პოლიტიკურ პოლარიზაციას და საზოგადოებაში არსებულ დაყოფას. მმართველი პარტია „ქართული ოცნება“ დაჟინებით მოითხოვს კანონპროექტის მიღებას, ამტკიცებს რა, რომ ის ემსახურება გამჭვირვალობის გაზრდას და ქვეყნის სუვერენიტეტის დაცვას უცხოური გავლენისგან. ამავდროულად, ათობით ათასი მოქალაქე, მათ შორის სტუდენტები, ახალგაზრდები, სამოქალაქო აქტივისტები და ოპოზიციის მხარდამჭერები, მუდმივად გამოხატავენ თავიანთ პროტესტს, მიაჩნიათ, რომ ეს კანონი ქვეყანას რუსეთის ორბიტისკენ უბიძგებს და საბოლოოდ გააუქმებს საქართველოს ევროატლანტიკურ მისწრაფებებს. საზოგადოებრივი განწყობა ძალზედ დაძაბულია, რაც გამოიხატება როგორც ქუჩის დემონსტრაციებით, ასევე მედიაში და სოციალურ ქსელებში მიმდინარე აქტიური დისკუსიებითა და დაპირისპირებებით.
საქართველო იმყოფება კრიტიკულ გზაჯვარედინზე, სადაც მთავრობის ქმედებები და საპროტესტო მოძრაობის განვითარება განსაზღვრავს ქვეყნის მომავალს როგორც შიდა, ისე საერთაშორისო არენაზე. პრემიერ-მინისტრის განცხადება „მთავრობის დამხობის მცდელობის“ შესახებ და მისი დაპირება მკაცრი რეაგირების თაობაზე, უდავოდ, კიდევ უფრო ამწვავებს ისედაც დაძაბულ ვითარებას. ამ ეტაპზე გადამწყვეტი იქნება, თუ როგორ გაუმკლავდება ხელისუფლება საზოგადოებრივ პროტესტს და როგორ განვითარდება დიალოგი შიდა პოლიტიკურ აქტორებსა და საერთაშორისო პარტნიორებს შორის. ქვეყნის დემოკრატიული მომავალი და ევროპული პერსპექტივა დიდწილად დამოკიდებულია მიმდინარე პროცესების შემდგომ განვითარებაზე.
