საქართველოს პრემიერ-მინისტრმა გააკეთა განცხადება, რომლის თანახმად, ქვეყანაში მიმდინარე საპროტესტო აქციების მონაწილეები, სავარაუდოდ, ცდილობდნენ ხელისუფლების დამხობას. ამ მტკიცებასთან ერთად, პრემიერ-მინისტრმა დააანონსა მკაცრი რეაგირება, რაც გაღრმავებული პოლიტიკური დაძაბულობის ფონზე ქვეყანაში არსებული ვითარების კიდევ უფრო ესკალაციის საფუძველი გახდა. საერთაშორისო მედიის ნაწილი აფასებს საქართველოს მოვლენებს და აკეთებს პროგნოზებს დემოკრატიის მდგომარეობასა და რეგიონულ გავლენებზე.

პრემიერ-მინისტრის მტკიცებები და გაფრთხილებები

პრემიერ-მინისტრის განცხადება, რომ პროტესტს ხელისუფლების დამხობის მიზანი ჰქონდა, წარმოადგენს არსებული პოლიტიკური დაპირისპირების ერთ-ერთ ყველაზე მწვავე ეპიზოდს. მისი თქმით, მიმდინარე აქციები არ იყო მხოლოდ სპონტანური გამოხატულება, არამედ კოორდინირებული მცდელობა, რომლის მიზანიც სახელმწიფო ინსტიტუტების დისკრედიტაცია და საბოლოოდ, ძალადობრივი გზით ხელისუფლების შეცვლა იყო. ამ ბრალდებების სიმძიმე და ის, რომ მათ თან ახლავს „განურჩეველი მკაცრი ზომების“ მიღების დაპირება, ქმნის დაძაბულობის ახალ ტალღას პოლიტიკურ სპექტრში.

პრემიერ-მინისტრის რიტორიკა მიანიშნებს, რომ ხელისუფლება არ აპირებს დათმობას და მზად არის ნებისმიერი მეთოდით დაიცვას კონსტიტუციური წესრიგი. ეს დაპირება საზოგადოებაში განხილვის საგანი გახდა, რამდენად გამართლებულია მსგავსი მკაცრი ზომები მშვიდობიანი პროტესტის წინააღმდეგ და რა გავლენას მოახდენს ის ქვეყანაში სიტყვისა და შეკრების თავისუფლებაზე.

საპროტესტო ტალღა და „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის კანონი“

საქართველოში ბოლო თვეების განმავლობაში განვითარებული მასშტაბური საპროტესტო მოძრაობები უკავშირდება პარლამენტის მიერ „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ კანონის ხელახლა ინიცირებასა და მიღებას. ამ კანონმა, რომელიც კრიტიკოსების აზრით, რუსულ კანონმდებლობას ჰგავს და მიზნად ისახავს სამოქალაქო საზოგადოებისა და დამოუკიდებელი მედიის შეზღუდვას, გამოიწვია მოქალაქეების ფართო უკმაყოფილება. ათობით ათასი ადამიანი გამოვიდა ქუჩებში კანონის წინააღმდეგ პროტესტის ნიშნად, რაც მათ აღიქვეს, როგორც ქვეყნის ევროპული მომავლისთვის საფრთხე. სწორედ ამ საპროტესტო აქციებს მიემართება პრემიერ-მინისტრის ბრალდებები ხელისუფლების დამხობის მცდელობაზე.

ხელისუფლების წარმომადგენლები, მათ შორის პრემიერ-მინისტრი, ამტკიცებენ, რომ კანონი აუცილებელია გამჭვირვალობისთვის და ქვეყნის სუვერენიტეტის დასაცავად „დესტრუქციული გარე გავლენებისგან“. თუმცა, ოპონენტები და სამოქალაქო აქტივისტები ამტკიცებენ, რომ კანონი რეალურად ემსახურება კრიტიკული ხმების გაჩუმებას და დემოკრატიული ინსტიტუტების შესუსტებას, რაც პირდაპირ ეწინააღმდეგება საქართველოს ევროკავშირში ინტეგრაციის სურვილს.

საერთაშორისო გამოხმაურება და შეშფოთება დემოკრატიის მდგომარეობით

საქართველოში განვითარებული მოვლენები ყურადღების ცენტრში მოექცა საერთაშორისო მედიასა და ანალიტიკურ წრეებში. CNN-ის მიერ გავრცელებულ ერთ-ერთ ანალიზში აღინიშნა, რომ საქართველოს დემოკრატიაში შესაძლო „კოლაფსის“ ნიშნები იკვეთება. ეს შეფასება ხაზს უსვამს დასავლური პარტნიორების მხრიდან არსებულ სერიოზულ შეშფოთებას ქვეყნის დემოკრატიული განვითარების ტრაექტორიასთან დაკავშირებით. დასავლური სახელმწიფოები და ორგანიზაციები აფრთხილებენ საქართველოს ხელისუფლებას კანონის მიღების შესაძლო ნეგატიურ შედეგებზე, მათ შორის ევროკავშირთან ინტეგრაციის პროცესის შეფერხებაზე.

მრავალმა საერთაშორისო აქტორმა მოუწოდა საქართველოს ხელისუფლებას, პატივი სცეს შეკრებისა და გამოხატვის თავისუფლებას და თავი შეიკავოს გადამეტებული ძალის გამოყენებისგან მომიტინგეების მიმართ. საერთაშორისო ზეწოლა მიზნად ისახავს იმის უზრუნველყოფას, რომ ქვეყანამ შეინარჩუნოს დემოკრატიული სტანდარტები და არ გადაუხვიოს ევროპულ და ევროატლანტიკურ გზას.

გეოპოლიტიკური კონტექსტი: რუსეთის, ჩინეთისა და ირანის ინტერესები

CNN-ის ანალიზის თანახმად, საქართველოში დემოკრატიის სავარაუდო შესუსტებამ შეიძლება გეოპოლიტიკური გახსნილობა შექმნას ისეთი ძალებისთვის, როგორიცაა რუსეთი, ჩინეთი და ირანი. ეს ქვეყნები, რომლებიც ხშირად ეწინააღმდეგებიან დასავლურ დემოკრატიულ ნორმებს, შესაძლოა, დაინტერესებულნი იყვნენ რეგიონში გავლენის გაძლიერებით. საქართველოს ტრადიციული საგარეო პოლიტიკური ვექტორი, რომელიც მიმართულია ევროკავშირსა და ნატოსკენ, ამჟამინდელი მოვლენების ფონზე, კითხვის ნიშნის ქვეშ დგება. ამგვარი სცენარი ნიშნავს საქართველოს რეგიონული უსაფრთხოებისა და სტრატეგიული პარტნიორობის გადაფასების აუცილებლობას.

დასავლური ანალიტიკოსები შიშობენ, რომ საქართველოს ევროპული გზიდან გადახვევამ შეიძლება შეასუსტოს დასავლეთის პოზიციები სამხრეთ კავკასიაში და გზა გაუხსნას რუსეთს, ჩინეთსა და ირანს, გააღრმავონ თავიანთი ეკონომიკური, პოლიტიკური და სამხედრო კავშირები რეგიონში. ეს კი საქართველოსთვის, როგორც სუვერენული სახელმწიფოსთვის, შეიძლება სერიოზული გრძელვადიანი შედეგების მომტანი აღმოჩნდეს.

მომავალი პერსპექტივები და პოლიტიკური დაპირისპირება

პრემიერ-მინისტრის მტკიცებები და გაფრთხილებები, „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის კანონის“ მიღებასთან ერთად, ქმნის უკიდურესად დაძაბულ პოლიტიკურ გარემოს საქართველოში. მომავალი საპარლამენტო არჩევნები, რომელიც ქვეყანაში მიმდინარე წელს არის დაგეგმილი, შესაძლოა ამ დაპირისპირების გადამწყვეტ ფაზად იქცეს. ხელისუფლება, როგორც ჩანს, მტკიცედ დგას თავის პოზიციებზე, მაშინ როდესაც ოპოზიცია და სამოქალაქო საზოგადოება არ აპირებენ დათმობას და აგრძელებენ პროტესტს. ამგვარი პოლარიზაცია საფრთხეს უქმნის ქვეყნის სტაბილურობასა და დემოკრატიულ განვითარებას.

პრემიერ-მინისტრის მიერ დაანონსებული მკაცრი რეაგირება და საერთაშორისო საზოგადოების მზარდი შეშფოთება საქართველოს ევროპული კურსის მიმართ, ქვეყანას უმნიშვნელოვანესი არჩევანის წინაშე აყენებს. უახლოესი თვეები გადამწყვეტი იქნება იმის განსაზღვრაში, თუ რა მიმართულებით განვითარდება საქართველო – გააგრძელებს თუ არა ევროპულ და დემოკრატიულ გზას, თუ მოხდება საგარეო პოლიტიკური ვექტორის შეცვლა, რასაც გრძელვადიან პერსპექტივაში ქვეყნისთვის არაპროგნოზირებადი შედეგები შეიძლება მოჰყვეს.