საქართველოს პრემიერ-მინისტრმა ირაკლი კობახიძემ ბოლოდროინდელი განცხადებებით საზოგადოებრივ და პოლიტიკურ სივრცეში ფართო რეზონანსი გამოიწვია. მისი მტკიცებით, ქვეყანაში მიმდინარე საპროტესტო აქციების გარკვეული ნაწილი მიზნად ისახავს მთავრობის გადატრიალებას, რის საპასუხოდაც ხელისუფლება მკაცრ ზომებს მიიღებს. ეს განცხადება გაკეთდა იმ ფონზე, როდესაც საქართველოში თვეებია არ წყდება მღელვარება კანონის „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ ხელახალ ინიცირებასთან დაკავშირებით, რომელსაც ოპონენტები „რუსულ კანონს“ უწოდებენ.
პრემიერ-მინისტრის ბრალდებები და მთავრობის პოზიცია
პრემიერ-მინისტრმა ირაკლი კობახიძემ ხაზგასმით აღნიშნა, რომ მიმდინარე მოვლენები არ არის მხოლოდ მშვიდობიანი პროტესტი, არამედ წარმოადგენს „რადიკალური ძალების“ კოორდინირებულ მცდელობას, რომ შეარყიონ სახელმწიფო ინსტიტუტები და გამოიწვიონ არეულობა. მისი თქმით, ეს ძალები ამოძრავებენ არაკონსტიტუციურ მიზნებს და ცდილობენ ხელისუფლების ძალადობრივი გზით შეცვლას. კობახიძის განცხადებით, ხელისუფლება არ დაუშვებს მსგავსი სცენარის განვითარებას და დაიცავს კონსტიტუციურ წესრიგს. მან ასევე მიანიშნა გარე აქტორების შესაძლო ჩართულობაზე, რომლებიც, მისი აზრით, ცდილობენ ხელი შეუწყონ საქართველოში დესტაბილიზაციას. მთავრობა მიიჩნევს, რომ კანონი „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ ემსახურება ქვეყნის სუვერენიტეტის გაძლიერებას და საზოგადოებრივი ინტერესების დაცვას, ხოლო მისი ოპონენტები ცდილობენ ამ კანონის გამოყენებას პოლიტიკური მიზნებისთვის.
საპროტესტო ტალღა და „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ კანონი
პრემიერ-მინისტრის განცხადებებს წინ უძღოდა მრავალკვირიანი მასობრივი საპროტესტო აქციები საქართველოს დედაქალაქსა და რეგიონებში. ათობით ათასი მოქალაქე, სტუდენტი და სამოქალაქო აქტივისტი გამოხატავდა უკმაყოფილებას კანონის „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ წინააღმდეგ. ოპოზიციური პარტიები და სამოქალაქო საზოგადოების ორგანიზაციები მიიჩნევენ, რომ ეს კანონი რუსულ მოდელს იმეორებს და მისი მიღება საქართველოში დემოკრატიის შეფერხებას და ევროპული ინტეგრაციის პროცესის შეფერხებას გამოიწვევს. პროტესტები ხშირად ხასიათდებოდა პოლიციასთან დაპირისპირებით, რასაც ორივე მხრიდან დაშავებულები და დაკავებულები მოჰყვა. საპროტესტო გამოსვლები არ წყდება და მათი ინტენსივობა არ იკლებს, რაც ქვეყანაში მაღალ პოლიტიკურ დაძაბულობას ქმნის.
ხელისუფლების მტკიცე პოზიცია და მომავალი ნაბიჯები
ირაკლი კობახიძემ მტკიცედ განაცხადა, რომ ხელისუფლება მზად არის ნებისმიერი გამოწვევისათვის და არ დათმობს თავის პოზიციას. მან პირობა დადო, რომ სამართალდამცავი ორგანოები მკაცრად იმოქმედებენ კანონის ფარგლებში, რათა აღკვეთონ ნებისმიერი მცდელობა, რომელიც მიზნად ისახავს სახელმწიფო ინსტიტუტების დისკრედიტაციას ან არეულობის შექმნას. პრემიერ-მინისტრმა ასევე გააკრიტიკა ის ძალები, რომლებიც, მისი აზრით, ცდილობენ „ქაოსის თესვას“ და მოუწოდა საზოგადოებას, თავი შეიკავონ პროვოკაციებისგან. ხელისუფლება ხაზს უსვამს სტაბილურობის შენარჩუნების აუცილებლობას და აცხადებს, რომ ქვეყნის განვითარება შეუძლებელია მშვიდობისა და წესრიგის გარეშე. აღსანიშნავია, რომ მთავრობის მხრიდან გაკეთებული ეს განცხადებები უპრეცედენტოა თავისი სიმკაცრით ბოლო წლების განმავლობაში.
საერთაშორისო გამოხმაურება და გეოპოლიტიკური კონტექსტი
საქართველოში მიმდინარე მოვლენები აქტიურად განიხილება საერთაშორისო ასპარეზზე. მრავალი დასავლური ქვეყნის ლიდერმა, მათ შორის ევროკავშირმა და შეერთებულმა შტატებმა, გამოთქვეს შეშფოთება კანონის „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ მიღების გამო, აფრთხილებდნენ საქართველოს, რომ ამ ნაბიჯმა შესაძლოა შეაფერხოს ქვეყნის ევროატლანტიკური ინტეგრაცია. ზოგიერთი საერთაშორისო ანალიტიკოსი მიიჩნევს, რომ საქართველოში არსებული პოლიტიკური დაძაბულობა ქმნის გარკვეულ შესაძლებლობებს იმ ძალებისთვის, რომლებიც დაინტერესებულნი არიან რეგიონში გავლენის გაზრდით. საერთაშორისო თანამეგობრობის ნაწილი შეშფოთებას გამოხატავს საქართველოში დემოკრატიული პროცესების პოტენციური რეგრესის გამო და მოუწოდებს ხელისუფლებას, პატივი სცეს შეკრებისა და გამოხატვის თავისუფლებას. მთავრობა, თავის მხრივ, აცხადებს, რომ შიდა საქმეებში ჩარევის მცდელობას არ დაუშვებს.
შიდა პოლიტიკური პოლარიზაცია და მომავლის პერსპექტივები
პრემიერ-მინისტრის ბრალდებებმა მთავრობის გადატრიალების მცდელობებზე კიდევ უფრო გააღრმავა შიდა პოლიტიკური პოლარიზაცია. ოპოზიცია კობახიძის განცხადებებს მიიჩნევს რეპრესიული ზომების გამართლებად და დემოკრატიული პროტესტის დისკრედიტაციის მცდელობად. სამოქალაქო საზოგადოების წარმომადგენლები შიშობენ, რომ ეს ვითარება შესაძლოა გამოყენებულ იქნას განსხვავებული აზრის ჩასახშობად და სამოქალაქო თავისუფლებების შესაზღუდად. ქვეყანა დგას მნიშვნელოვანი არჩევანის წინაშე – შეინარჩუნოს სტაბილურობა არსებული პოლიტიკური კურსის ფარგლებში, თუ დაუშვას ცვლილებები, რომლებიც საზოგადოების დიდ ნაწილს ევროპულ მომავალთან აკავშირებს. მოახლოებული საპარლამენტო არჩევნები, სავარაუდოდ, განსაზღვრავს ქვეყნის შემდგომ პოლიტიკურ ტრაექტორიას, მაგრამ მანამდე პოლიტიკური დაძაბულობა, სავარაუდოდ, კვლავ მაღალი დარჩება.
დასკვნის სახით, საქართველოს პრემიერ-მინისტრის განცხადებები მთავრობის გადატრიალების მცდელობებზე და მოწოდება მკაცრი რეაგირებისკენ, სერიოზულად ამძაფრებს პოლიტიკურ კლიმატს ქვეყანაში. ეს მოვლენები განუყოფლად არის დაკავშირებული კანონთან „უცხოური გავლენის გამჭვრივალობის შესახებ“ დაკავშირებულ საპროტესტო ტალღასთან და იწვევს მწვავე დებატებს როგორც ქვეყნის შიგნით, ისე მის ფარგლებს გარეთ. საქართველოს მომავალი პოლიტიკური განვითარება, მისი დემოკრატიული ინსტიტუტების მდგრადობა და საერთაშორისო ურთიერთობების ვექტორი დიდწილად იქნება დამოკიდებული იმაზე, თუ როგორ განვითარდება მოვლენები უახლოეს პერიოდში და რა ნაბიჯებს გადადგამს ხელისუფლება და ოპოზიცია არსებული კრიზისის ფონზე.
