საქართველოს პოლიტიკური სცენა კვლავ დაძაბულობის ეპიცენტრში რჩება. ქვეყნის პრემიერ-მინისტრმა ბოლო განცხადებებში საპროტესტო მოძრაობა დაადანაშაულა მთავრობის დამხობის მცდელობაში და აღუთქვა მკაცრი რეაგირება. ეს განცხადებები გაკეთდა მას შემდეგ, რაც საქართველოს პარლამენტმა საბოლოოდ დაუჭირა მხარი „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ კანონპროექტს, რასაც თბილისსა და საქართველოს სხვა ქალაქებში ფართომასშტაბიანი საპროტესტო აქციები მოჰყვა. პრემიერ-მინისტრის სიტყვებით, დაპირისპირებული ძალები, რომელთაც, მისი თქმით, უცხოური ინტერესები ამოძრავებთ, ცდილობენ ქვეყანაში დესტაბილიზაცია შეიტანონ და ძალაუფლება ხელში ჩაიგდონ, რაც სახელმწიფოს ფუნდამენტურ საფრთხეს უქმნის.
მთავრობის მეთაურის ბრალდებები და გაფრთხილება
საქართველოს პრემიერ-მინისტრის განცხადებების სიმწვავე ხაზს უსვამს არსებულ პოლიტიკურ პოლარიზაციას. მან საჯაროდ განაცხადა, რომ მიმდინარე პროტესტები არ წარმოადგენს უბრალო საზოგადოებრივ უკმაყოფილებას, არამედ კოორდინირებულ მცდელობას მთავრობის ძალადობრივი გზით დამხობისა. პრემიერ-მინისტრმა აღნიშნა, რომ ხელისუფლება მიმართავს ყველა კანონიერ საშუალებას, რათა აღკვეთოს მსგავსი ქმედებები და დაიცვას კონსტიტუციური წესრიგი. ეს დაპირება მოიცავს პროტესტის მონაწილეთა მიმართ მკაცრ ზომებს, რაც, სავარაუდოდ, გამოიხატება სამართალდამცავი ორგანოების გაძლიერებულ მოქმედებებში და შესაძლო სამართლებრივ დევნაში იმ პირთა მიმართ, რომლებსაც ხელისუფლება „დესტრუქციულ“ ქმედებებში ამხილებს.
„უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ კანონის კონტექსტი
მიმდინარე პროტესტების მთავარ მიზეზად სწორედ „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ კანონპროექტის მიღება სახელდება. აღნიშნული კანონი, რომელიც „უცხოური ძალის ინტერესების გამტარებელი ორგანიზაციის“ სტატუსის მინიჭებას ითვალისწინებს იმ არასამთავრობო ორგანიზაციებისა და მედიასაშუალებებისთვის, რომლებიც შემოსავლის 20%-ზე მეტს უცხოეთიდან იღებენ, საზოგადოების მნიშვნელოვანი ნაწილის, სამოქალაქო სექტორისა და ოპოზიციის კრიტიკის საგანი გახდა. კრიტიკოსები მიიჩნევენ, რომ კანონი რუსულ კანონმდებლობას ეფუძნება და მისი მიზანია სამოქალაქო საზოგადოების დისკრედიტაცია და შევიწროება, რითაც ძირს უთხრის დემოკრატიულ პროცესებსა და ევროატლანტიკურ ინტეგრაციას. მთავრობა, თავის მხრივ, ხაზს უსვამს კანონის გამჭვირვალობის უზრუნველყოფის მიზანს და აცხადებს, რომ ის ემსახურება ეროვნულ ინტერესებსა და უცხოური ინტერვენციებისგან დაცვას.
საპროტესტო მოძრაობის დინამიკა
საპროტესტო აქციები საქართველოში ბოლო რამდენიმე კვირაა უწყვეტ რეჟიმში მიმდინარეობს. დემონსტრაციებს ახასიათებს მონაწილეთა დიდი რაოდენობა, განსაკუთრებით კი ახალგაზრდობის აქტიურობა. სტუდენტები, არასამთავრობო ორგანიზაციების წარმომადგენლები, მედიის თანამშრომლები და რიგითი მოქალაქეები თბილისის ქუჩებში გამოვიდნენ კანონის გაუქმების მოთხოვნით. აქციები ხშირად მშვიდობიანია, თუმცა ზოგჯერ ფიქსირდება დაპირისპირება სამართალდამცავებთან, რასაც ხანდახან დაკავებები და ფიზიკური შეტაკებებიც მოჰყვება. პროტესტის ორგანიზატორები მთავრობას მოუწოდებენ, მოუსმინოს საზოგადოების ხმას და უარი თქვას კანონზე, რათა თავიდან აიცილოს შემდგომი ესკალაცია.
საერთაშორისო გამოხმაურება და გეოპოლიტიკური ჭრილი
საქართველოში მიმდინარე მოვლენები საერთაშორისო საზოგადოების ყურადღების ცენტრში მოექცა. დასავლელი პარტნიორები, მათ შორის ევროკავშირი და შეერთებული შტატები, გამოხატავენ სერიოზულ შეშფოთებას კანონის მიღების გამო და აფრთხილებენ საქართველოს მთავრობას ევროატლანტიკური ინტეგრაციის პროცესზე შესაძლო ნეგატიური ზემოქმედების შესახებ. ამავდროულად, საერთაშორისო ანალიტიკოსები აღნიშნავენ, რომ საქართველოში დემოკრატიული პროცესების შეფერხებამ შესაძლოა გარკვეული შესაძლებლობები გაუჩინოს ისეთ სახელმწიფოებს, როგორიცაა რუსეთი, ჩინეთი და ირანი, რათა გააძლიერონ თავიანთი გავლენა რეგიონში. ეს შეშფოთება ეფუძნება ვარაუდს, რომ საქართველოს მიერ დასავლური ღირებულებებისგან გადახვევა შეიძლება შესუსტდეს ქვეყნის გეოპოლიტიკური მდგომარეობა და მოწყვლადი გახადოს იგი სხვა ძალების ზეწოლის მიმართ.
პოლიტიკური ლანდშაფტის მოსალოდნელი ცვლილებები
პრემიერ-მინისტრის განცხადებებმა და კანონის მიღებამ შესაძლოა მნიშვნელოვანი გავლენა მოახდინოს საქართველოს პოლიტიკურ ლანდშაფტზე. მოსალოდნელია დაძაბულობის ესკალაცია, რადგან მთავრობის მეთაურის მკაცრი პოზიცია შესაძლოა გამოიწვიოს საპროტესტო მოძრაობის გამძაფრება. სამოქალაქო საზოგადოება და ოპოზიცია, სავარაუდოდ, გააგრძელებენ წინააღმდეგობას, რამაც შეიძლება შემდგომი პოლარიზაცია გამოიწვიოს საზოგადოებაში. ასევე, ამ მოვლენებს უმნიშვნელოვანესი გავლენა ექნება საშემოდგომო საპარლამენტო არჩევნებზე. წინასაარჩევნო პერიოდი, სავარაუდოდ, მაღალი დაძაბულობის ფონზე ჩაივლის, სადაც მთავარ თემად სწორედ კანონის ბედი და ქვეყნის გეოპოლიტიკური მომავალი დასახელდება.
საქართველო დგას მნიშვნელოვანი გამოწვევების წინაშე, რადგან მთავრობის მკაცრი განცხადებები და საპროტესტო მოძრაობის შეუპოვრობა ქმნის დაძაბულ პოლიტიკურ გარემოს. ქვეყნის დემოკრატიული განვითარება და ევროატლანტიკური მისწრაფებები ახლა კითხვის ნიშნის ქვეშ დგას, რასაც საერთაშორისო საზოგადოება სერიოზული შეშფოთებით აკვირდება. მომავალი კვირები და თვეები გადამწყვეტი იქნება საქართველოს საშინაო პოლიტიკური სტაბილურობისა და საგარეო ვექტორის განსაზღვრისთვის, განსაკუთრებით კი იმ ფონზე, როდესაც ოქტომბრის საპარლამენტო არჩევნები ახლოვდება.
