საქართველოს პრემიერ-მინისტრმა ირაკლი კობახიძემ განაცხადა, რომ ქვეყანაში მიმდინარე საპროტესტო გამოსვლებს, სინამდვილეში, მთავრობის დამხობის მიზანი აქვს. პრემიერ-მინისტრის თქმით, ეს მცდელობა საგარეო ძალების მიერ არის ინსპირირებული და ის მკაცრი რეაგირებითა და კანონის სრული სიმკაცრით აღიკვეთება. ეს განცხადება ბოლო პერიოდში განვითარებულ მოვლენებსა და ქვეყანაში არსებულ პოლიტიკურ დაძაბულობას ახალ ფაზაში გადაიყვანს, რაც უმნიშვნელოვანეს გავლენას მოახდენს საქართველოს შიდა და საგარეო პოლიტიკურ ვექტორზე.
პრემიერ-მინისტრის ბრალდებები და დაპირებული ზომები
პრემიერ-მინისტრის განცხადებით, მიუღებელია ქვეყნის შიდა სტაბილურობისა და სუვერენიტეტის წინააღმდეგ მიმართული ქმედებები. მან აღნიშნა, რომ საპროტესტო აქციების მონაწილეთა ნაწილი, რომელიც ძალადობრივ ქმედებებში იყო ჩართული, ცდილობდა სახელმწიფოს ლეგიტიმური ინსტიტუტების დისკრედიტაციასა და დამხობას. კობახიძემ მტკიცედ განაცხადა, რომ მთავრობა არ დაუშვებს მსგავსი სცენარების განვითარებას და მიიღებს ყველა აუცილებელ ზომას კონსტიტუციური წესრიგის დასაცავად. მისი სიტყვებით, ხელისუფლება მზად არის, კანონის სრული სიმკაცრით მოეკიდოს ყველა იმ პირს, ვინც ჩართულია დესტრუქციულ ქმედებებში ან ცდილობს არეულობისა და არასტაბილურობის პროვოცირებას.
პრემიერ-მინისტრის განცხადება ხაზს უსვამს ხელისუფლების გადაწყვეტილებას, გააძლიეროს კონტროლი საზოგადოებრივ წესრიგზე და არ დაუშვას ნებისმიერი ფორმის ძალადობა ან ქაოსი. ამ განცხადების მთავარი გზავნილი არის ის, რომ სახელმწიფო არ დათმობს პოზიციებს და უზრუნველყოფს კანონის უზენაესობას, მიუხედავად შიდა თუ გარედან მომდინარე ზეწოლისა.
პოლიტიკური ფონი და საპროტესტო ტალღა
პრემიერ-მინისტრის ამგვარი შეფასება იმ ფონზე გაკეთდა, როდესაც საქართველოში თვეების განმავლობაში მიმდინარეობს მასშტაბური საპროტესტო გამოსვლები. ეს აქციები ძირითადად ხელისუფლების მიერ ინიცირებულ საკანონმდებლო ცვლილებებს უკავშირდება, რომელთაც კრიტიკოსები ქვეყნის დემოკრატიულ განვითარებასა და ევროპულ ინტეგრაციის პროცესზე უარყოფით გავლენას უწინასწარმეტყველებენ. დემონსტრანტები, განსაკუთრებით ახალგაზრდები და სამოქალაქო საზოგადოების წარმომადგენლები, აქტიურად გამოხატავენ თავიანთ უკმაყოფილებას და მოუწოდებენ ხელისუფლებას, უარი თქვას, მათი აზრით, ავტორიტარულ ტენდენციებზე. ამ გამოსვლებს ხშირად ახლდა დაპირისპირება სამართალდამცავ ორგანოებთან, რამაც სიტუაცია კიდევ უფრო დაძაბა და საზოგადოებრივი პოლარიზაცია გააძლიერა.
აქციების ორგანიზატორები უარყოფენ მთავრობის დამხობის მცდელობასთან დაკავშირებულ ბრალდებებს და აცხადებენ, რომ მათი მოთხოვნები მშვიდობიანი და კონსტიტუციურია, მიზნად ისახავს ქვეყნის დემოკრატიული ღირებულებების დაცვასა და საქართველოს დასავლურ მომავალს. ისინი აღნიშნავენ, რომ სამოქალაქო პროტესტი არის დემოკრატიული საზოგადოების განუყოფელი ნაწილი და გამოხატვის თავისუფლების ფუნდამენტური უფლება.
საერთაშორისო რეაქცია და შეშფოთება დემოკრატიის მდგომარეობაზე
საქართველოში მიმდინარე პროცესებს ყურადღებით აკვირდებიან საერთაშორისო პარტნიორები და ორგანიზაციები. პრემიერ-მინისტრის განცხადებამ, საპროტესტო აქციების „მთავრობის დამხობის მცდელობად“ შეფასების შესახებ, გამოიწვია შეშფოთება დასავლურ დედაქალაქებში. ზოგიერთი საერთაშორისო დამკვირვებელი და მედია არხი აცხადებს, რომ საქართველოში დემოკრატიის მდგომარეობა საფრთხის ქვეშ დგას, რაც ქმნის გარკვეულ “გახსნას” იმ სახელმწიფოებისთვის, რომლებიც ნაკლებად იზიარებენ დასავლურ ღირებულებებს. ამ კონტექსტში მოხსენიებულია რუსეთი, ჩინეთი და ირანი, რომლებიც, შესაძლოა, დაინტერესებულნი იყვნენ რეგიონში გავლენის გაზრდით.
საერთაშორისო თანამეგობრობა მოუწოდებს საქართველოს ხელისუფლებას, პატივი სცეს შეკრებისა და გამოხატვის თავისუფლებას, უზრუნველყოს კანონის უზენაესობა და დემოკრატიული პრინციპები. ევროკავშირი და შეერთებული შტატები ხაზგასმით აღნიშნავენ, რომ საქართველოს ევროატლანტიკური ინტეგრაციის გზა პირდაპირ კავშირშია დემოკრატიული რეფორმების გაგრძელებასთან და სამოქალაქო საზოგადოების ჩართულობასთან.
მომავალი პერსპექტივები და მოსალოდნელი განვითარებები
პრემიერ-მინისტრის მიერ დაანონსებული „მკაცრი რეაგირება“ შესაძლოა გულისხმობდეს საპროტესტო გამოსვლების მონაწილეების მიმართ სამართლებრივი დევნის გააქტიურებას, ასევე კანონმდებლობის გამკაცრებას, რაც შეკრებისა და გამოხატვის თავისუფლებას შეეხება. ამგვარმა ნაბიჯებმა, შესაძლოა, კიდევ უფრო გააღრმაოს პოლიტიკური კრიზისი ქვეყანაში და გააძლიეროს საზოგადოების პოლარიზაცია. ამასთან, დიდია ალბათობა, რომ ასეთმა ქმედებებმა უარყოფითად იმოქმედოს საქართველოს ურთიერთობებზე დასავლელ პარტნიორებთან და შეანელოს ქვეყნის ინტეგრაციის პროცესი ევროკავშირსა და ნატოში. პოლიტიკური ანალიტიკოსები ვარაუდობენ, რომ მოვლენების განვითარება დიდწილად იქნება დამოკიდებული როგორც ხელისუფლების შემდგომ ნაბიჯებზე, ასევე სამოქალაქო საზოგადოების აქტიურობაზე და საერთაშორისო თანამეგობრობის ზეწოლაზე.
დასასრულ, საქართველოს პრემიერ-მინისტრის განცხადება მთავრობის დამხობის მცდელობასთან დაკავშირებით, ქვეყანაში მიმდინარე პოლიტიკურ პროცესებს ახალ, კრიტიკულ ფაზაში აყენებს. ხელისუფლების გადაწყვეტილება, კანონის სრული სიმკაცრით იმოქმედოს, დაპირისპირებას კიდევ უფრო ამწვავებს. ამ ფონზე, უმნიშვნელოვანესია, რომ ყველა მხარემ იმოქმედოს კანონის ფარგლებში, რათა თავიდან იქნას აცილებული ესკალაცია და ქვეყანამ შეინარჩუნოს სტაბილურობა და დემოკრატიული განვითარების პერსპექტივა. საერთაშორისო თანამეგობრობის ყურადღება საქართველოს მიმართ კვლავაც მაღალია, რაც ქვეყანას ავალდებულებს, იმოქმედოს დემოკრატიული პრინციპების და საერთაშორისო ვალდებულებების შესაბამისად.
